უკრაინაში ფრონტის ხაზი უცვლელი დარჩა ბოლო თვეებში, მაგრამ ომის კურსი შეიძლება შეიცვალოს 2024 წელს, – ამის შესახებ BBC-სთან მოსაზრება რამდენიმე დასავლელმა სამხედრო ექსპერტმა გამოთქვა.
„უკრაინაში ომის დასრულების პერსპექტივები ბნელი რჩება. 2022 წლის დეკემბერთან შედარებით, რუსეთის პრეზიდენტის ვლადიმერ პუტინის პოზიცია უფრო ძლიერია, მაგრამ პოლიტიკური და არა სამხედრო გაგებით“, – აცხადებს ბარბარა ზანჩეტა.
როგორც მედია წერს, ბრძოლის ველზე ვითარება კვლავ გაურკვეველია. როგორც ჩანს, უკრაინის ზამთრის შეტევა შეჩერებულია, მაგრამ რუსული გარღვევაც არ არის. როგორც არასდროს, შედეგი დამოკიდებულია პოლიტიკურ გადაწყვეტილებებზე, რომლებიც მიიღება ფრონტის ხაზებიდან მრავალი კილომეტრის დაშორებით – ვაშინგტონში და ბრიუსელში.
როგორც ექსპერტმა აღნიშნა, დასავლური შთამბეჭდავი ერთიანობა რყევას იწყებს. დასავლეთში რყევები კი პუტინს გამბედაობას აძლევს.
ბარბარა ზანჩეტა ვარაუდობს, რომ ომი გაგრძელდება 2024 წლის განმავლობაში, მაგრამ ის არ შეიძლება გაგრძელდეს სამუდამოდ.
„იმის გათვალისწინებით, რომ დასავლეთის გაურკვევლობა ხელს უწყობს რუსეთს, რომელშიც არ უნდა ველოდოთ სახელმწიფო გადატრიალებას ან პუტინის ჯანმრთელობის პრობლემებს, რაც მის დაღუპვას გამოიწვევს, ერთადერთი გამოსავალი, როგორც ჩანს, კონფლიქტის მოლაპარაკების გზით მოგვარებაა. რაზეც ორივე მხარე უარს აცხადებს“, – განაცხადა მან.
თავის მხრივ, სამეფო თავდაცვის კვლევითი ინსტიტუტის (RUSI) ყოფილმა გენერალურმა დირექტორმა მაიკლ კლარკმა აღნიშნა, რომ 2022 წელს უკრაინაში რუსეთის შეჭრამ დააბრუნა დიდი ომი ევროპის კონტინენტზე.
მისი თქმით, ომი აიძულებს დიდ ნაწილს და ზოგიერთ შემთხვევაში მთელ ეკონომიკას, პრიორიტეტი მიანიჭონ ომის მასალების წარმოებას.
„შედეგად, რუსეთის ფედერაციის თავდაცვის ბიუჯეტი 2021 წლიდან სამჯერ გაიზარდა და მომავალ წელს სახელმწიფო ხარჯების 30%-ს შეადგენს“, – განაცხადა ექსპერტმა.
„ეს ყველაფერი უკრაინის ომს აქცევს ყველაზე ხანგრძლივ და ყველაზე დამანგრევლად, რაც ევროპას უნახავს გასული საუკუნის შუა პერიოდის შემდეგ“, – აღნიშნა მან.
კლარკის თქმით, 2024 წელი გვიჩვენებს, ვინ იქნება უფრო მზად და ვინ შეძლებს დააკმაყოფილოს ამ ინდუსტრიული ხანის ომის დაუოკებელი მოთხოვნები – რუსეთის ფედერაცია და მისი მომწოდებლები ჩრდილოეთ კორეასა და ირანში თუ უკრაინა და მისი დასავლელი პარტნიორები.
ექსპერტმა დასძინა, რომ არასწორი იქნება იმის თქმა, რომ უკრაინის ფრონტზე ვითარება ჩიხში შევიდა, მაგრამ ორივე მხარე, სტრატეგიული ინიციატივის ხელში ჩაგდების მცდელობით, მტრის შეკავებას ახერხებს.
„რუსეთის ჯარებმა შეიძლება შეეცადონ შეტევა განახორციელონ ფრონტის მთელ ხაზზე, რათა გააკონტროლონ მთელი დონბასი. უკრაინა, ალბათ, შეეცდება დაეყრდნოს იმ წარმატებას, რომელსაც მან მიაღწია შავი ზღვის დასავლეთ ნაწილზე“ – აღნიშნა კლარკმა.
მან, ასევე, განაცხადა, რომ კიევი შეეცდება მოუწყოს რუს ოკუპანტებს ახალი სიურპრიზები ბრძოლის ველზე.
„მაგრამ, არსებითად, 2024 წელი კონსოლიდაციის წელია – როგორც კიევისთვის, ასევე მოსკოვისთვის“, – დასძინა ექსპერტმა.
კლარკმა აღნიშნა, რომ რუსეთს არ აქვს საკმარისი იარაღი და არ ჰყავს გაწვრთნილი პერსონალი სტრატეგიული შეტევის დასაწყებად – სულ მცირე, 2025 წლის გაზაფხულამდე. მეორე მხრივ, უკრაინას სჭირდება დასავლეთის ფინანსური და სამხედრო მხარდაჭერა ომის გასაგრძელებლად 2024 წელს, მაგრამ ამავდროულად ის ასევე აგროვებს შიდა რეზერვებს, რათა შექმნას პირობები სამომავლოდ განმათავისუფლებელი შეტევების სერიისთვის.
„ამ ომის მიმდინარეობა 2024 წელს უფრო მეტად გადაწყდება მოსკოვში, კიევში, ვაშინგტონში, ბრიუსელში, პეკინში, თეირანსა და ფხენიანში, ვიდრე ავდიივკაში, ტოკმოკში, კრამატორსკში ან ფრონტის ხაზის ნებისმიერ ბრძოლის ველზე“, – დაასკვნა კლარკმა.
თავის მხრივ, ევროპაში აშშ-ის არმიის ყოფილმა სარდალმა ბენ ჰოჯსმა განაცხადა, რომ რუსეთის ფედერაციას არ აქვს გადამწყვეტი, გარღვევის პოტენციალი უკრაინის დასაპყრობად და ის ყველაფერს გააკეთებს იმისათვის, რომ შეინარჩუნოს ის, რისი დაკავებაც შეძლო. პუტინმა შეიძლება დრო თავდაცვის გასაძლიერებლად გამოიყენოს. ამავე დროს, იგი იმედოვნებს, რომ დასავლეთი დაკარგავს უკრაინის მხარდაჭერის გაგრძელების სურვილს.
„მაგრამ უკრაინა არ გაჩერდება. ის გადარჩენისთვის იბრძვის და ესმის, რას გააკეთებს რუსეთი, თუ უკრაინელები შეწყვეტენ ბრძოლას“, – თქვა ჰოჯესმა.
შესაბამისად, ველი, რომ უკრაინა, რომელიც ემზადება ინიციატივის დასაბრუნებლად, შეეცდება შემდეგი თვეების განმავლობაში გააკეთოს:
- აღადგენს რამდენიმეთვიანი ბრძოლით გამოფიტულ დანაყოფებს, რაც აუცილებელია შეტევის განახლებისთვის
- გააუმჯობესებს პერსონალის შერჩევის სისტემას, რათა მაქსიმალურად გაზარდოს არსებული ცოცხალი ძალის რეზერვები
- გაზარდოს საბრძოლო მასალისა და იარაღის წარმოება
„ზაფხულის დასაწყისისთვის უკრაინამ შეეძლება პირველად გამოიყენოს ამერიკული წარმოების F-16 გამანადგურებელი თვითმფრინავები, რაც გააუმჯობესებს მის უნარს, დაუპირისპირდეს რუსეთის თვითმფრინავებს და გააძლიეროს საკუთარი საჰაერო თავდაცვა“, – დასძინა ჰოჯესმა.
როგორც ის აღნიშნავს რუსეთის მიერ ოკუპირებული უკრაინის ყველაზე სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი ნაწილი, რასაც ჩვენ „გადამწყვეტ ტერიტორიას“ ვუწოდებთ, არის ყირიმი.
მან აღნიშნა, რომ მიუხედავად იმისა, რომ უკრაინელებს არ აქვთ შეუზღუდავი რესურსები, განსაკუთრებით საარტილერიო საბრძოლო მასალა და მაღალი სიზუსტის შორი მოქმედების იარაღი, რუსები უარეს მდგომარეობაში არიან.
„ომი ნებისყოფისა და ლოგისტიკის გამოცდაა. რუსული ლოგისტიკური სისტემა მყიფეა და უკრაინის მუდმივი ზეწოლის ქვეშ იმყოფება“, – დასძინა გენერალმა.
