20 ევროპული ქვეყნის პარლამენტის საგარეო საქმეთა კომიტეტების ხელმძღვანელებმა ერთობლივი განცხადება გაავრცელეს, რომელშიც აშშ-ს მიერ სამშვიდობო გეგმას ეხმაურებიან. მათი თქმით, “მშვიდობა ვერ მიიღწევა აგრესორის მიმართ დათმობებით ან აგრესორისადმი ჯილდოებით”.
განცხადების ტექსტი ესტონეთის რიიგიკოგუს საგარეო საქმეთა კომიტეტის ხელმძღვანელმა, მარკო მიხელსონმა გამოაქვეყნა.
განცხადებას ესტონეთის გარდა ხელი მოაწერეს ლატვიის, ლიტვის, დანიის, შვედეთის, ნორვეგიის, ისლანდიის, ფინეთის, პოლონეთის, ჩეხეთის რესპუბლიკის, გაერთიანებული სამეფოს, საფრანგეთის, იტალიის, ბელგიის, ლუქსემბურგის, ნიდერლანდების, ირლანდიის, ესპანეთის, პორტუგალიის, უკრაინის და ევროპარლამენტის წარმომადგენლებმა.
ისინი აღნიშნავენ, რომ რუსეთ-უკრაინის ომის შედეგი და სამშვიდობო პირობები განსაზღვრავს ევროპის უსაფრთხოებას მომავალი ათწლეულების განმავლობაში და რომ ეს ყველა ევროპელისთვის ეგზისტენციალური ინტერესის საკითხია.
“ჩვენი მიზანი იყო და რჩება სამართლიანი და მდგრადი მშვიდობა, რომელიც დაფუძნებული იქნება საერთაშორისო სამართალზე და უზრუნველყოფს უკრაინის ტერიტორიული მთლიანობის, დამოუკიდებლობისა და სუვერენიტეტის სრულ პატივისცემას. ასეთი მშვიდობა ვერ მიიღწევა აგრესორის მიმართ დათმობებით ან აგრესორისადმი ჯილდოებით… უკრაინის შესახებ ვერაფერი გადაწყდება უკრაინის გარეშე და ევროპის შესახებ ვერაფერი ევროპის გარეშე”, — აღნიშნავენ განცხადებაში.
“რეალური მოლაპარაკებები ვერ დაიწყება უკრაინისთვის რუსეთის მოთხოვნებზე წინასწარ დათანხმების თხოვნით. იმპერიების ეპოქა დასრულდა და ევროპა არასდროს ჩათვლის ლეგიტიმურად რუსეთის არცერთ „უსაფრთხოების ინტერესს“, რომელიც მის საზღვრებს სცილდება ან რომელიც გულისხმობს მის უფლებას, განსაზღვროს უსაფრთხოების არქიტექტურა ევროპაში”, — ნათქვამია განცხადებაში.
კომიტეტის ლიდერები აღნიშნავენ, რომ პოტენციური სამშვიდობო შეთანხმების ფარგლებში უკრაინისთვის უსაფრთხოების გარანტიები უნდა იყოს იურიდიულად სავალდებულო და მხარდაჭერილი უკრაინაში არსებული დამამშვიდებელი ძალებით და შესაძლებლობებით, რაც ხელს შეუწყობს შემდგომი აგრესიის თავიდან აცილებას.
“უკრაინა არ უნდა ექვემდებარებოდეს შეზღუდვებს მისი შეიარაღებული ძალების ზომაზე ან მის საგარეო ან საშინაო პოლიტიკაზე, ხოლო რუსეთი არ უნდა ექვემდებარებოდეს რაიმე შეზღუდვას. რუსეთმა, სულ მცირე, უნდა გაიყვანოს თავისი ჯარები ოკუპირებული ტერიტორიებიდან და ითანამშრომლოს საერთაშორისო ინსტიტუტებთან, რათა უზრუნველყოს სისასტიკეში პასუხისმგებელი პირების პასუხისმგებლობა”, — წერენ ისინი.
პარლამენტარები ხაზს უსვამენ, რომ ევროპის უსაფრთხოება და უკრაინის სუვერენიტეტი, მათ შორის მისი უფლება, აირჩიოს თავისი ალიანსები და ომის დანაშაულებში პასუხისმგებელი პირების სისხლისსამართლებრივი დევნა, წითელი ხაზებია, სადაც დათმობებზე წასვლა არ შეიძლება.
როგორც ცნობილია, 21 ნოემბერს მედიაში გამოქვეყნდა ტრამპის გუნდის “სამშვიდობო გეგმის” პუნქტების სია, რომელიც ევროპის მონაწილეობის გარეშე შემუშავდა და უკრაინისგან აგრესორის მიმართ მრავალრიცხოვან დათმობებს მოითხოვდა.
ამის შემდეგ ევროპელმა ლიდერებმა მასში საკუთარი შესწორებები შესთავაზეს. აშშ-სა და უკრაინის დელეგაციებს შორის მოლაპარაკებები გეგმის პროექტთან დაკავშირებით ჟენევაში გაიმართა, რის შემდეგაც დოკუმენტი მნიშვნელოვნად შესწორდა უკრაინის სასარგებლოდ. კრემლმა განაცხადა, რომ ჟენევის მოლაპარაკებების შემდეგ არანაირი “სამშვიდობო გეგმა” არ მიუღია და გააკრიტიკა ევროპელი ლიდერების მიერ შემოთავაზებული გეგმის შესწორებები.
