გიორგი ჩუბინაშვილის სახელობის ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის ეროვნული კვლევითი ცენტრი საქართველოს პარლამენტს მოუწოდებს, უარი თქვას ე.წ. აგენტების კანონის მიღებაზე, “რათა საფრთხე არ შეექმნას საქართველოს დემოკრატიულ განვითარებას და კონსტიტუციურად დადასტურებულ ევროატლანტიკურ კურსს”.
ცენტრის განცხადებაში ნათქვამია, რომ მათ 2023 წლის მარტშიც მოუწოდეს პარლამენტს, გაეწვიათ კანონპროექტი და უარი ეთქვათ მის შემდგომ განხილვაზე.
“იმ ჯერზე საზოგადოებრივმა პროტესტმა გაჭრა და კანონი არ იქნა მიღებული. მეტიც, მივიღეთ დაპირება, რომ ის აღარასდროს იქნებოდა ინიცირებული. მიუხედავად ამისა, 2024 წლის 17 აპრილს საქართველოს პარლამენტმა იგივე კანონპროექტი კვლავ განიხილა და პირველი მოსმენით მიიღო”.
ჩუბინაშვილის ცენტრი გასულ წელსაც წერდა, რომ კანონპროექტი ეწინააღმდეგება საქართველოს მოქალაქეების უმრავლესობის ნებას და საქართველოს ისტორიულ მისწრაფებებს:
“არაერთხელ აღინიშნა, რომ ის შეუთავსებელია ევროკავშირის ღირებულებებთან და სტანდარტებთან. ამ კანონის მიღება არ პასუხობს საქართველოს სტრატეგიულ მიზნებს, რადგან ეჭვქვეშ აყენებს ქვეყნის გაცხადებულ კურსს და ძლიერ აზიანებს ევროატლანტიკური ინტეგრაციის პერსპექტივებს. თუ მიღებული იქნება, კანონი მძიმე შედეგს მოუტანს სამოქალაქო საზოგადოებასა და მის ორგანიზაციებს და თავისუფალ მედიას. ის მტკივნეულად შეეხება კულტურის, მეცნიერებისა და განათლების სფეროებსაც, რომელთათვისაც საერთაშორისო თანამშრომლობა და საერთაშორისო ფონდებისა და ინსტიტუციების მხარდაჭერა სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია”.
„აგენტების კანონი“, – ფორმალურად „უცხოეთის გავლენის გამჭვირვალობის კანონპროექტი“, – პირველი მოსმენით 17 აპრილს დაამტკიცეს – 83 ხმით.
13 თვით ადრე, 2023 წლის მარტში კი, ხალხმრავალი აქციებისა და საერთაშორისო კრიტიკის გამო საპარლამენტო უმრავლესობა იძულებული გახდა, „უცხოეთის აგენტების კანონი“ ჩაეგდო და პირობა დადო, რომ პროექტს აღარ დაუბრუნდებოდა.
კანონი ეხება საქართველოში არსებულ თითქმის ყველა არასამთავრობო ორგანიზაციას და არაერთ მედიასაშუალებას, მათ შორის – რადიო თავისუფლებასაც.
კანონპროექტის პარლამენტში დაბრუნების შემდეგ თბილისში საპროტესტო დემონსტრაციები დაიწყო.
ევროკავშირმა და ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა საქართველოს ხელისუფლება არაერთხელ გააფრთხილეს, რომ კანონის მიღება უარყოფითად იმოქმედებს ევროკავშირისკენ საქართველოს სვლაზე.
