“იგივე დღე, იგივე ადგილი, უფრო ძლიერი საზოგადოება“ – ამ მოწოდებით, 28 ნოემბრისთვის, რუსთაველის გამზირზე, საპროტესტო აქციას აანონსებს საზოგადოებრივი ჯგუფი “ანტიკრიზისული პლატფორმა“.
მათივე თქმით, ამ დღეს პოლიტიკური პარტიების გარეშე გამოხატავენ პროტესტს, რომელიც უკვე ერთ წელზე მეტია უწყვეტად გრძელდება. პლატფორმა არამხოლოდ დაანონსებულ პროტესტს, სამომავლო მოქმედებებსაც უპარტიო ფორმატში ხედავს და მიიჩნევს, რომ 28 ნოემბერი არ არის სცენაზე გამოსვლების, პარტიული ბანერებისა და პოლიტიკური ქულების დაწერის დრო.
შეგახსენებთ, შარშან სწორედ 28 ნოემბერს ირაკლი კობახიძემ ევროკავშირში ინტეგრაციის პროცესი ოთხი წლით შეჩერების შესახებ აცნობა საზოგადოებას, რასაც ქვეყანაში უწყვეტი პროტესტი მოჰყვა.
რას აპირებს “ანტიკრიზისული პლატფორმა“ გრძელვადიან პერსპექტივაში, რატომ დისტანცირდებიან პოლიტიკური პარტიებისგან? – ამ და სხვა კითხვებზე “ანტიკრიზისული პლატფორმის“ წევრი ვიქტორ დუნდუა გვიპასუხებს.
– რამ გამოიწვია ასეთი გადაწყვეტილება, რატომ ერიდებით პოლიტიკურ პარტიებთან ურთიერთობას და მით უფრო გაერთიანებას?
– ჩვენ არ ვართ პარტიულები და ლოგიკურია, რომ პარტიებთან ვერ გავერთიანდებით – ეს ფიზიკურადაც შეუძლებელია და არსობრივადაც, არანაირი პოლიტიკურ – პარტიული მიზნები არ გვამოძრავებს – არც ჩვენ და არც იმ ასიათასობით ქართველს, რომლებიც მეორე წელია ავსებენ რუსთაველს, როგორც კი ქვეყანას სჭირდება.
– ასეთი დამოკიდებულება უტოპიურ სცენარს ხომ არ ქმნის, პოლიტიკური პარტიების გარეშე რამე გამოვა?
– შარშან, 28 ნოემბერს მომხდარი უტოპიაა, თუ შემდგარი ფაქტი? ვიდექით ორი თვე, ისე რომ მსოფლიო მედიის ფოკუსშიც აღმოვჩნდით და არც ქართული ოცნების ხელისუფლება ვაღიარებინეთ თავისუფალ სამყაროს – ეს უტოპია კი არა ჩვენი მონაპოვარია – სწორედ უპარტიო, აქტიური სამოქალაქო საზოგადოების და არა პოლიტიკური პარტიების, რომელთაც მიმდინარე წელსაც არაერთხელ ამაოდ მიეცათ ფლაგმანობის შანსი. გულდასაწყვეტია, რომ პოლიტიკურმა ლიდერებმა ვერ მოახერხეს ასეთი ძლიერი საზოგადოებრივი მუხტის ქმედით, სახელმწიფოებრივ ნაბიჯებში გარდასახვა. სწორედ ამ ერთი წლის გამოცდილება გვარწმუნებს, რომ პოლიტიკური ელიტის იმედად ყოფნა თავის მოტყუებაა, დღის წესრიგი ჩვენ, საზოგადოებამ, თავად უნდა შევქმნათ, პარტიების სამოქმედო გეგმებიც სწორედ საზოგადოების დღის წესრიგზე უნდა აეწყოს და არა პირიქით. სხვა მხრივ, მათ არაფერს ვერჩით.
– 28-ში რატომ არ არის პოლიტიკური ქულების დაწერის დრო და რისი დროა?
– 28 ნოემბერს ვიკრიბებით ქვეყნის საკეთილდღეოდ და არა რომელიმე პარტიის წინ წამოსაწევად – გვაინტერესებს კრიზისის დაძლევა, კონსტიტუციური წესრიგის აღდგენა და ევროინტეგრაციის რელსებზე დაბრუნება. რახან ამას პარტიები ვერ ახერხებენ, ჩვენ, რიგითი, უპარტიო მოქალაქეები ვიღებთ ინიციატივას საკუთარ თავზე.
– თქვენ უკვე 2 და 16 ოქტომბერს წარდექით საზოგადოების წინაშე, მაგრამ შეიქმნა შთაბეჭდილება, რომ ბოლომდე არ ხართ ჩამოყალიბებული ან ბოლომდე არ აკონკრეტებთ თქვენს ინიციატივებს.
– მზად გვაქვს კონკრეტული ინიციატივა ანტიკრიზისული მთავრობის კონცეფციის სახით, რომელიც აპრობირებულია არაერთ ქვეყანაში და მარტივ ტექნოკრატიულ გადაწყვეტას გულისხმობს: როდესაც პოლიტიკურ – პარტიული ველი პოლარიზებულია და პოლიტიკური ლიდერები ვერ აგვარებენ ქვეყანაში არსებულ კრიზისს, გვერდზე იწევიან და მთავრობა (მინისტრთა კაბინეტი) კომპლექტდება უპარტიო, დარგობრივი პროფესიონალებით – დროებით, სანამ კრიზისი არ დაიძლევა და ქვეყანაში მშვიდი პოლიტიკური შეჯიბრებისთვის სათანადო გარემო არ შეიქმნება. როგორც კი ეს ხერხდება, ტექნოკრატიული მთავრობა იხსნის უფლებამოსილებას და ძალაუფლება პარტიებს უბრუნდებათ. ეს კონცეფცია მრავალგზის წარმატებულად აპრობირებულია ევროპაში (მათ შორის პოსტსაბჭოთა ქვეყნებშიც) და სწორედ ამ კონცეფციის ირგვლივ ვაპირებთ საზოგადოების მობილიზებას. რის შემდეგაც მნიშვნელოვანი ნაბიჯი იქნება პოლიტიკური აქტორებისთვის (იქნება ეს ხელისუფალი თუ ოპოზიციონერი) მკაფიო გზავნილების მიტანა, რომ ამ მობილიზებულ საზოგადოებას ანგარიში უნდა გაუწიონ. როგორ ვახერხებთ ამას? როგორ მოვახერხებთ, რომ საზოგადოების ხმა შეისმინონ პოლიტიკოსებმა? გვერწმუნეთ, პოლიტიკოსებს მშვენივრად ესმით მრავალათასიანი საზოგადოებრივი მოთხოვნის ხმა. პრობლემა იმაშია, რომ ხშირად ხმის მიმტანი მოიკოჭლებს ხოლმე, მისი სისუსტე, რეპუტაცია, პოზიცია, თუ სხვა იქცევა დაბრკოლებად ამ ხმის სახელმწიფოებრივად მნიშვნელოვან, აუცილებელ ქმედებებში გარდასახვის გზაზე.
– ფიქრობთ, რომ კრიზისის დაძლევაში პოლიტიკური პარტიები უძლური არიან, ისე ხომ არ გამოდის, რომ ყველაფერს მათ ვაბრალებთ?
– არაფერს ვაბრალებთ, ქვეყანა კრიზისშია, რომელსაც ბოლო არ უჩანს. რამდენი ხანი ველოდოთ? როდესაც ბავშვი გემუდარებათ, ძაღლი მიყიდე, ამისრულე ოცნება და მოვუვლი, ვასეირნებ, ვაჭმევ, ვაბანავებ, ყველაფერს მე გავაკეთებ ოღონდ ძაღლი მიყიდეო (ამირჩიეო), მერე კი დილას ხედავ მძინარე ბავშვს და კარებთან ატუზულ ძაღლს, რას ვშვრებით? ძაღლი სასეირნოდ მიგვყავს, არა? დაახლოებით ასეა აქაც, პრობლემა მოსაგვარებელია და ვიდრე ძაღლზე პასუხისმგებელი პირი პრობლემას ვერ ჭრის, ჩვენ უნდა ჩავერთოთ.
ბოლო 30-35 წლის განმავლობაში იმხელა გამოცდილება შევიძინეთ, რომ ელემენტარული სახელმწიფო ინსტიტუტების სამართავად ბელადები არ გვჭირდება. კრიზისის მართვას კრიზის მენეჯერები სჭირდება და ტექნოკრატიული მთავრობა სწორედ ასეთი, ცეცხლმაქრის ეფექტის მქონე ინსტრუმენტია. ის არ დევნის პოლიტიკოსებს პოლიტიკური ველიდან, პირიქით, საშუალებას აძლევს, დალაგდნენ ერთმანეთში და ამომრჩევლის წინაშე და სანამ დალაგდებიან, ქვეყანა თავზე რომ არ დაგვამხონ, მათი არაპარტიული პროფესიონალებით/ტექნოკრატებით ჩანაცვლება ხდება. ისიც მხოლოდ დროებით და მხოლოდ კრიზისის განმუხტვის მიზნით – ამის მაგალითები უამრავია.
ეს გარდაუვალი პროცესია და ჩვენ ამ პროცესში ვცდილობთ ვიყოთ არა პრობლემის, არამედ მისი მოგვარების ნაწილი. თუ პოლიტიკოსებიც ასე შეხედავენ საკითხს და სამოქალაქო საზოგადოების მოძლიერებას ადეკვატურ ნაბიჯებს დაახვედრებენ, თვითონაც იხეირებენ და ქვეყანაც სწრაფად გადააგორებს ამ უბედურებას.
მანამდე კი, ერთი წლის თავზე, 28 ნოემბერს, რუსთაველზე კვლავ დადგება პოლიტიკურ-პარტიული ამბიციებისგან თავისუფალი ქართველი ხალხი, მოსული არა პოლიტიკოსების დაძახილზე, არამედ საკუთარი ინიციატივით, საკუთარი ღირებულებების და შვილების ხვალინდელი დღის დასაცავად.
