ლეიტენანტი, ვიცე-პოლკოვნიკი რომან კოვალიოვი უკან აბრუნებს ჯილდოს, რომელიც მას უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ მიანიჭა 2024 წლის 12 დეკემბერს. ამის მიზეზად კი ის ასახელებს ალექსეი არესტოვიჩის დასანქცირებას და საუბრობს იმ საფრთხეებზე, რასაც უკრაინის უშიშროებისა და თავდაცვის საბჭოს საქმიანობას შესაძლოა მოჰყვეს.
“დღეს, უკრაინის პრეზიდენტმა, თავისი №267/2025 ბრძანებულებით, ძალაში შეიყვანა უკრაინის ეროვნული უშიშროებისა და თავდაცვის საბჭოს 2025 წლის 1 მაისის გადაწყვეტილება „პირადი განსაკუთრებული ეკონომიკური და სხვა შემზღუდავი ზომების (სანქციების) გამოყენების შესახებ“. კერძოდ, „სანქციები“ დაეკისრა ჩემს მეგობარსა და ყოფილ კოლეგას, ალექსეი არესტოვიჩს. ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც უკრაინის ეროვნული უსაფრთხოებისა და თავდაცვის საბჭომ სანქციები დაუწესა უკრაინის მოქალაქე ფიზიკურ პირებს.
მესმის რა უკრაინელების ოლექსიის მიმართ დამოკიდებულების ბუნდოვანება, მე, ჩემი შინაგანი რწმენითა და ღირებულებებით, დარწმუნებული ვარ, რომ ოლექსი არის უკრაინელი ხალხის პატრიოტი და დამცველი, რომელსაც აქვს საკუთარი წარმოდგენა მსოფლიოსა და უკრაინის მომავალზე, მსურს დავდგე მის გვერდით, რადგან ამას ღირსებისა და სამართლიანობის საკითხად მივიჩნევ, იმ გაგებით, როგორც მე მესმის.
მაშინაც კი, თუ არესტოვიჩის საქმიანობა ვინმეს არ მოსწონს ან თუნდაც დანაშაულის ნიშნები აქვს, ჩვენ მაინც ვრჩებით, სულ მცირე ქაღალდზე, ცივილიზებულ ქვეყნად, რომელიც აცხადებს დემოკრატიულ ღირებულებებსა და მიდგომებს.
ასეთ მიდგომებს შორისაა საერთაშორისო სამართლის კანონებისა და პრინციპების დაცვა. კერძოდ, სახელმწიფოს კონსტიტუცია.
უკრაინის კონსტიტუციის 107-ე მუხლის თანახმად, ეროვნული უსაფრთხოებისა და თავდაცვის კომიტეტი არის უკრაინის პრეზიდენტთან არსებული კოორდინაციის ორგანო ეროვნული უსაფრთხოებისა და თავდაცვის საკითხებში და არ არის აღჭურვილი სასამართლო ან სამართალდამცავი უფლებამოსილებებით.
უკრაინის მოქალაქეების უფლებებისა და თავისუფლებების შეზღუდვის ეროვნული უსაფრთხოების საბჭოს კომპეტენციის გაფართოება სათანადო სასამართლო პროცედურისა და ეფექტური გასაჩივრების გარეშე, ეწინააღმდეგება უკრაინის კონსტიტუციის მე-6 და მე-19 მუხლებს და ძირს უთხრის სამართლებრივი დარწმუნებულობისა და კანონის უზენაესობის პრინციპებს.
უკრაინის კანონი „სანქციების შესახებ“ (შემდგომში – კანონი) ითვალისწინებს, რომ სანქციები შეიძლება გამოყენებულ იქნას უკრაინის მოქალაქეების მიმართ მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ისინი ჩართულნი არიან ტერორისტულ საქმიანობაში. ამავდროულად, საერთაშორისო პრაქტიკა აჩვენებს, რომ საკუთარი მოქალაქეების წინააღმდეგ „მიზნობრივი სანქციების“ გამოყენების შემთხვევებშიც კი, დემოკრატიული სახელმწიფოები უზრუნველყოფენ გამჭვირვალე გადაწყვეტილების მიღების პროცედურას და რეალურ სასამართლო კონტროლს, რათა თავიდან აიცილონ ფუნდამენტური უფლებების ბოროტად გამოყენება და დარღვევები. თუმცა, ბოლო წლებში უკრაინაში ჩამოყალიბდა პრაქტიკა, რომლის მიხედვითაც, სანქციები უკრაინის მოქალაქეების მიმართ სხვა საფუძვლითაც გამოიყენება (მაგალითად, სავარაუდო თანამშრომლობითი საქმიანობა, ეროვნული უსაფრთხოებისთვის საფრთხე და ა.შ.).
ასე რომ, შევაჯამოთ ის, რაც დავწერე, ოფიცრის პატივისა და სამართლიანობის პრინციპების, ასევე ალექსეი არესტოვიჩთან ჩვენი ოცდაათწლიანი მეგობრობის გაკვეთილების გამოყენებით, მინდა განვაცხადო შემდეგი:
არ მაქვს სხვა გზა და რესურსი, რომ საზოგადოების ყურადღება მივაპყრო სახელმწიფოს მიერ მოქალაქეთა უფლებებისა და თავისუფლებების ფუნდამენტური პრინციპების აშკარა დარღვევაზე, გამოვხატო ჩემი მტკიცე პროტესტი ხელისუფლების თვითნებობის წინააღმდეგ და თავიდან ავიცილო ისეთი პირობების შექმნა, რომ ეროვნული უსაფრთხოებისა და დემოკრატიული ინსტიტუტი პოლიტიკოსების სადამსჯელო ორგანოდ გადაიქცეს, ნათლად ვაცნობიერებ, რომ ოლექსიის შემდეგ შემდეგი ადამიანი შეიძლება ვიყო მე ან ჩემთან დაახლოებული პირი
მე, ვიცე-პოლკოვნიკი რომან ანატოლიევიჩ კოვალევი, უარს ვამბობ სახელმწიფო ჯილდოზე „ბოგდან ხმელნიცკის მე-3 ხარისხის ორდენი“, რომელიც მომენიჭა უკრაინის პრეზიდენტის 2024 წლის 12 დეკემბრის 842/2024 ბრძანებულებით.”- წერს რომან კოვალიოვი.
