თანამედროვე ცხოვრების აჩქარებული რიტმი დიდ გავლენას ახდენს ადამიანის სულიერ თუ ფიზიკურ მდგომარეობაზე. ამიტომ ხშირად გვიჩნდება სურვილი, რომ პერიოდულად მშვიდ, წყნარ გარემოში, ქალაქგარეთ დავისვენოთ და აგროტურიზმით დავკავდეთ.
აგროტურიზმი ტურიზმის სახეობაა, როდესაც ტურისტის მიზანია იცხოვროს ადგილობრივი მოსახლესავით, იმუშაოს მასთან ერთად მინდორში, მოწველოს ძროხა, დაამუშაოს მიწა, იკვებოს მასთან ერთად ანუ გარკვეული დროით მასპინძლის ოჯახის წევრი გახდეს.
აგროტურიზმს, რომელსაც ასევე უწოდებენ „სამეურნეო ტურიზმს“ (ინგლისურად გამოიყენება ტერმინები: Agritourism, Agritainment, Agricultural Tourism, Agrotourism, Farm Tourism)) რამდენიმე განსაზღვრება გააჩნია.
ყველაზე ადეკვატურად გამოიყენება შემდეგი განმარტება: „აგროტურიზმი გულისხმობს რაიმე სახის აქტივობას, კერძო მეწარმეობას ან ბიზნესს, რომელიც ითვალისწინებს კონკრეტული რეგიონის მეურნეობისა და ტურიზმის უმთავრეს მიმართულებებსა და თავისებურებებს და უზრუნველყოფს ვიზიტორებისათვის დაგროვილი გამოცდილების შეთავაზებას, რაც აძლიერებს რეგიონის ეკონომიკურ აქტივობას და გავლენას ახდენს როგორც მეურნეობის, ისე რეგიონის, თემის შემოსავლებზე“.
სოფლის ტურიზმი (ფერმერული ან ბუნების ტურიზმი) გულისხმობს ტურისტთა ჯგუფების მოგზაურობას სოფლად, ზოგჯერ ცენტრებიდან მოშორებულ დასახლებებში ადგილობრივი ტრადიციებისა და სოფლის ცხოვრების გასაცნობად. ამ შემთხვევაში ტურისტული ობიექტების მეპატრონეები სოფლის მაცხოვრებლები არიან. ფერმერული ტურიზმი ითვალისწინებს ტურისტების დაბინავებას ფერმერთა სახლებში სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობის გასაცნობად.
მაგალითად, ტურისტები ფერმერებთან ერთად გადიან პლანტაციებში, ვენახში, აკვირდებიან მათ შრომას და თვითონაც ეხმარებიან. ზოგს მეთევზეთა დასახლებებში ცხოვრება და მათთან ერთად სათევზაოდ სიარული მოსწონს.
აგროტურიზმი, როგორც ტურიზმის ერთ–ერთი ძირითადი მიმართულება XX საუკუნის მეორე ნახევარში ევროპის დიდ ინდუსტრიულ ქვეყნებში ჩამოყალიბდა, სადაც მცხოვრებთა მნიშვნელოვან ნაწილს სოფლიდან ჩამოსული მოსახლეობის მესამე თაობა წარმოადგენდა. სოფლად დასვენების მსურველნი არჩევდნენ მიმზიდველ რეგიონებს საზღვარგარეთ, იხდიდნენ ქირას. შესაბამისად, მასპინძელ ოჯახებს შემოსავალი უჩნდებოდათ.
ევროპაში აგროტურიზმი კარგად არის განვითარებული. ამ დარგს ეკონომიკური კრიზისიც ვერაფერს აკლებს. მაგალითად, როცა იტალიაში კრიზისმა შეამცირა სხვადასხვა სფეროს შემოსავალი, აგროტურიზმში ჩართული ფერმერების შემოსავალი უცვლელი დარჩა.
მსოფლიოში ტურიზმით მიღებული შემოსავლების 20%-დან 40%-მდე სწორედ სოფლის ტურიზმზე მოდის. ამჟამად აგროტურიზმის მიმართულებით მსოფლიოში ლიდერი ქვეყნებია: ესპანეთი, იტალია, საფრანგეთი, შვეიცარია, ხორვატია, კვიპროსი, საბერძნეთი და ბულგარეთი.
მსოფლიოს ბევრ ქვეყანაში ფერმერებსა და ტურისტებს შორის ურთიერთობა WWOOF-ის (ინგ.World Wide Opportunities on Organic Farms) პროგრამის მეშვეობით ხდება. ამჟამად ამ პროგრამაში მსოფლიოს 52 ქვეყანაა ჩართული. ორგანიზაციის ინტერნეტ მისამართია: http://www.wwoof.net.
აგროტურიზმი იმით გამოირჩევა, რომ დასვენება შესაძლებელია შედარებით მცირე დანახარჯით. ტურისტმა შეიძლება იცხოვროს ძველ, გლეხურ სახლში და ოფიციანტების ნაცვლად დიასახლისი გაუმასპინძლდეს. სტუმრები მიირთმევენ ადგილობრივ ნატურალურ პროდუქტს.
ტურისტს აინტერესებს ადგილობრივი მოსახლეობის ყოფა და კულტურა, ტრადიციები, კულინარია, რწმენა-წარმოდგენები, ლეგენდები და ისტორიები. ეს ის შემთხვევაა, როცა ტექნიცისტური ყოფიდან ადამიანი გადადის ნატურალისტურ ყოფაში, რაც ვიზიტორისთვის უცხოა და, ხშირ შემთხვევაში, ხელმიუწვდომელი დროის სიმცირისა თუ მის გარშემო არსებული სხვა საყოფაცხოვრებო მდგომარეობის გამო.
დიდ ქალაქებში ფორმირებული სასიცოცხლო, ურბანისტული გარემოს განუყოფელი ნაწილია ადამიანი და მისი საქმიანობით შექმნილი ტექნოსფერო. ამ გარემოში მეტად თვალსაჩინოა ანთროპოგენური ზემოქმედების უარყოფითი შედეგები, რაც წარმოშობს რთულ და მრავალფეროვან ანთროპოეკოლოგიურ პრობლემას.
ე.წ. „ეკოლოგიური კრიზისის“ პრობლემა იმაში მდგომარეობს, რომ ინდუსტრიული პროცესების შედეგად ბუნება მეტისმეტ გარდაქმნასა და, ბოლოს, გადაგვარებას განიცდის ისე, რომ მასში თანდათანობით ისპობა სიცოცხლის ელემენტარული პირობები, ამიტომ თანამედროვე ადამიანების უმრავლესობა ესწრაფის დასვენებას რეკრეაციულ და მყუდრო გარემოში, რაც უფროდაუფრო ცოტა რჩება დედამიწაზე.
აგროტურიზმის სისტემა ვიზიტორს საშუალებას აძლევს, მოსწყდეს ტექნიცისტურ სამყაროს და ინტენსიური, მეგობრული ურთიერთობები დაამყაროს ადგილობრივებთან. მასპინძლები ემსახურებიან სტუმრებს ოფიციანტებად, მზარეულებად.
თანამედროვე ტურისტს, რომელიც გამოექცა ურბანისტულ გარემოს და ტექნიცისტურ ყოფას, აინტერესებს შინაური საჭმელების გაკეთება და დაგემოვნება. სტუმრები მიირთმევენ სხვადასხვა სახის შინაურ ყველს, ლორს, ხაჭაპურს, ხინკალს, ჩურჩხელას, ჩირს, აგრეთვე ადგილობრივ ღვინოებს.
არის სხვაობა ფასებში. სოფელში შეიძლება დაისვენო უფრო იაფად და ამასთანავე იმ გარემოში სადაც ვენახი, ხეხილის ბაღი ანდა ფერმებია. თუ იმას გავითვალისწინებთ, რომ ხშირ შემთხვევაში ასეთი ადგილები ეკოლოგიურად სუფთა და ესთეტიკურად ლამაზ გარემოშია მოქცეული, ეს კიდევ ერთ დადებით კომპონენტს წარმოადგენს ტურისტისთვის.
ოჯახური ვიზიტის შემთხვევაში ბავშვებს უწყობენ სეირნობას ცხენებით. მშობლები კი სიამოვნებით აკვირდებიან რძის მოწველას, ყველის დამზადებას, ვაზის მოვლას, ასწავლიან ეროვნული კერძების მომზადებას ან, ინტერესის შემთხვევაში, მიჰყავთ სათევზაოდ.
ზემოჩამოთვლილი შესაძლებლობებიდან თითქმის ყველას განვითარებაა მოსახერხებელი საქართველოში. აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ საქართველოს გ
გააჩნია კიდევ ერთი განსაკუთრებულობა – ესაა მისი ეთნოგრაფიული მრავალფეროვნება.
სრულად: agrokavkaz.ge
