ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის (NDI) დელეგაციის განცხადებით, 20 თებერვალს პარლამენტის მიერ მესამე მოსმენით მიღებული საარჩევნო კოდექსში ცვლილებები არ შეესაბამება OSCE/ODIHR-სა და ვენეციის კომისიის რეკომენდაციებს.
მათი თქმით, ცვლილებებმა, შესაძლოა, ცესკო-ს მიმართ ნდობა უფრო შეამციროს.
საარჩევნო კოდექსში შეტანილი ბოლო ცვლილებები, მათ შორის ის ცვლილებები, რომლებიც მესამე მოსმენით იქნა მიღებული 2024 წლის 20 თებერვალს, როდესაც დელეგაცია საქართველოში იმყოფებოდა, არ შეესაბამება ევროპის უსაფრთხოებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაციის დემოკრატიული ინსტიტუტების და ადამიანის უფლებების ოფისის (OSCE/ODIHR) და ვენეციის კომისიის რეკომენდაციებს და, შესაძლოა, კიდევ უფრო შეამციროს ნდობა ცესკოს მიმართ.
მნიშვნელოვანი ცვლილებები განიცადა ცესკოს შემადგენლობისა და წევრების არჩევის პროცესმა. პოლარიზებულ პოლიტიკურ გარემოში კონსენსუსის უზრუნველსაყოფად, 19 აპრილის შეთანხმებით, რეკომენდებული იყო ცვლილებების განხორციელება ცესკოს წევრების დანიშვნის პროცესში, რათა კონსენსუსის საფუძველზე, პარლამენტის ორი მესამედის მხარდაჭერით მომხდარიყო ცესკოს თავმჯდომარისა და პროფესიული წევრების ხუთი წლის ვადით არჩევა. არასაკმარისი მხარდაჭერის გამო, ცესკოს ამჟამინდელი თავმჯდომარე 2021 წლის აგვისტოში ექვსი თვის ვადით აირჩიეს. ამ დროიდან არცერთ დასახელებულ კანდიდატს არ მიუღია ხმების ორი მესამედი და შედეგად, საარჩევნო კოდექსის საფუძველზე, კალანდარიშვილი ასრულებს თავმჯდომარის უფლებამოსილებას ახალი თავმჯდომარის არჩევამდე.
საარჩევნო კოდექსში შეტანილი ცვლილებებით ცესკოს წევრების დასახელების უფლებამოსილება პრეზიდენტიდან პარლამენტის თავმჯდომარეზე გადავიდა და არჩევისთვის საჭირო ხმების რაოდენობაც რამდენჯერმე შეიცვალა. ბოლო წლების განმავლობაში განხორციელებულმა ცვლილებებმა შეამცირა საჭირო კვორუმი პარლამენტის სრული შემადგენლობის ორი მესამედიდან უბრალო უმრავლესობამდე და საბოლოოდ, 2024 წლის თებერვლის მდგომარეობით, პარლამენტის სრული შემადგენლობის სამი მეხუთედის მხარდაჭერაა საჭირო თავმჯდომარის და პროფესიული წევრების 5 წლის ვადით ასარჩევად. რაც ყველაზე საყურადღებოა, გაუქმდა ცესკოს თავმჯდომარის მოადგილის თანამდებობა, რომელიც ცესკოს ოპოზიციური პარტიებიდან დანიშნულ წევრს ეკავა. ეს ყოველივე, საპარლამენტო არჩევნებისთვის განსაზღვრულ მაღალ ბარიერთან ერთად, ამცირებს გადაწყვეტილების მიღების პროცესში პოლიტიკური კონსენსუსის მიღწევისა და ცესკოს მიუკერძოებლობისადმი საზოგადოების ნდობის გაზრდის შესაძლებლობებს”, – ნათქვამია ანგარიშში.
