„თქვენს ქონებას ფულის გაცემისთანავე „მევახშე“ ისაკუთრებს – რა უნდა იცოდეთ ნასყიდობა-გამოსყიდვის ხელშეკრულებაზე

მედიაში ბოლო რამდენიმე დღეა გააქტიურდა აღსრულების ეროვნული ბიუროს მიერ საცხოვრებელი სახლიდან ოჯახების იძულებით გამოსახლების ფაქტები. როგორც ცნობილია, აღნიშნული კერძო გამსესხებლების მიმართ შეუსრულებელ ვალდებულებებთან არის დაკავშირებული.
ამ ფაქტების გააქტიურების ფონზე, იურისტები თუ საკითხის სპეციალისტები იმ ხარვეზებზე საუბრობენ, რაც აღნიშნული საკითხის რეგულირების კუთხით არსებობს ქვეყანაში. კერძოდ, იურისტები ხაზს უსვამენ იმას, რომ იპოთეკის ხელშეკრულების ნაცვლად კერძო გამსესხებლები თანხის გასესხების სანაცვლოდ მოქალაქეს უფორმებენ ნასყიდობა-გამოსყიდვის უფლებით ხელშეკრულებებს, რაც ფაქტობრივად იმას ნიშნავს, რომ „მსესხებელი ავტომატურად უფორმებს უძრავ ქონებას გამსესხებელს“.
ამასთან, იურისტების ნაწილი აცხადებს, რომ ასეთი კაბალური ხელშეკრულებების შესახებ დავები ამ დროისათვის ძირითადად ჯერ სასამართლოებშია და წინ არის მათი აღსრულების დრო და გამოსახლებები.
როგორც ადვკატმა სოფო გონაშვილმა „პალიტრანიუსის“ გადაცემაში „360 გრადუსი“ განაცხადა, „ნასყიდობა-გამოსყიდვის ხელშეკრულების გაფორმებისთანავე თქვენს ქონებას ისაკუთრებს „მევახშე“.
ამასთან, როგორც გონაშვილი აცხადებს, მსგავი ხელშეკრულება ფორმდება ძალიან მცირე დროით, ძირითადად 3 თვით და შესაბამისად, ის ნეგატიური შედეგი, როგორიცაა საცხოვრებლიდან მსესხებლის იძულებით გამოსახლება უფრო მალე დგება.
„პრობლემები დაიწყო 2018 წლიდან მაშინ, როცა სამოქალაქო კოდექსში შევიდა ცვლილებები და აიკრძალა კერძო პირებს შორის სესხისა და იპოთეკის ხელშეკრულებების გაფორმება. ამის შემდეგ გამოინახა ალტერნატიული გზა და ე.წ. კერძო მევახშეებმა დაიწყეს ნასყიდობა-გამოსყიდვის ხელშეკრულებების გაფორმება. თუმცა, მნიშვნელოვანია ყველამ იცოდეს, რომ ამ ორ ხელშეკრულებას შორის ფაქტობრივი და სამართლებრივი შედეგი არის აბსოლუტურად განსხვავებული.
მაშინ, როცა იპოთეკის ხელშეკრულების შემთხვევაში უძრავი ქონება კვლავ მსესხებლის საკუთრებას წარმოადგენს, ნასყიდობის ხელშეკრულების გაფორმების შემდეგ, ქონება გადადის მყიდველის ანუ გამსესხებლის საკუთრებაში. შესაბამისად, ეს იწვევს მთელ რიგ პრობლემებს.
ნასყიდობა-გამოსყიდვის ხელშეკრულებები იპოთეკის ხელშეკრულებისგან განსხვავებით იდება უფრო მოკლე ვადით. პრაქტიკიდან გამომდინარე ძირითადად მსგავსი ხელშეკრულება ფორმდება 3 თვით, ყველაზე უკეთეს შემთხვევაში კი არის 1 წლიანი ვადა. შესაბამისად, ნასყიდობა-გამოსყიდვის ხელშეკრულების გაფორმების შემთხვევაში მსესხებელს მხოლოდ რამდენიმე თვე (ძირითადად 3-6 თვე) აქვს, რომ უკან დაიბრუნოს ანუ გამოისყიდოს საკუთარი ქონება, რაც ძალიან მცირე დროა,“- განაცხადა გონაშვილმა.
მისივე თქმით, მართალია ნასყიდობა-გამოსყიდვის ხელშეკრულება ითვალისწინებს მსესხებლის მიერ ზუსტად იგივე თანხის დაბრუნებას რაც ისესხა კერძო გამსესხებლისგან, მაგრამ ამის მიუხედავად მაინც ყოველთვიურად უწევს პროცენტის გადახდა.
„ნასყიდობა-გამოსყიდვის ხელშეკრულება გულისხმობს რომ მსესხებლის მიერ უნდა მოხდეს ზუსტად იმ თანხის უკან დაბრუნება რა თანხადაც ქონება იქნა გაყიდული, თუმცა ამის მიუხედავად, შეფარვით მაინც ხდება პროცენტის გადახდა. ეს ნიშნავს, რომ ძირითადად ამ 3-6 თვის განმავლობაში რა ვადითაც ფორმდება ხელშეკრულება, ადამიანი მაინც ყოველთვიურად იხდის პროცენტს, უბრალოდ ეს პროცენტი არსად არ არის დაფიქსირებული, სიტყვიერად ხდება ამის შეთანხმება. თანხის გადახდა ხდება ნაღდი ანგარიშსწორებით და არც მიღება/ჩაბარების აქტი არსებობს, არც გადარიცხვები, არაფერი,“- განაცხადა ადვოკატმა სოფო გონაშვილმა.
bpn.ge