ლატვია რუსეთის საზღვართან ლიანდაგების აყრის მიზანშეწონილობას იკვლევს

ლატვიის რამდენიმე სამინისტროს და უსაფრთხოების სამსახურს დაევალა, წლის ბოლომდე მოამზადონ დასკვნა იმის შესახებ, თუ რა გავლენას იქონიებს რუსეთის საზღვარზე არსებული სარკინიგზო ლიანდაგების აყრა. ეს ინფორმაცია ლატვიური ტელეარხი TV3-ის გადაცემაში „არაფერი პირადი“ („Nekā personīga“) გაჟღერდა.
TV3-სთვის ცნობილი გახდა, რომ ლატვიაში გამართულ დახურულ შეხვედრებზე განიხილებოდა რუსეთის მიმართულებით არსებული სარკინიგზო ხაზების დემონტაჟის შესაძლებლობა. ლატვიელი და უცხოელი სამხედრო ანალიტიკოსების აზრით, ამ საკომუნიკაციო საშუალების არსებობა უსაფრთხოებისთვის უშუალო რისკს ქმნის. „Nekā personīga“-სთან ინტერვიუში, ეროვნული შეიარაღებული ძალების წარმომადგენლები გადაჭრით ამბობდნენ, რომ ლიანდაგები, ისევე როგორც რუსეთის საზღვარზე არსებული მიწაყრილები, უნდა მოიხსნას – თანაც, რაც მალე, მით უკეთესი.
„Nekā personīga“-ს ცნობით, ლატვიას დაახლოებით 1800 კილომეტრი სიგრძის, 1520 მმ სიგანის მქონე ისეთი სარკინიგზო ლიანდაგი აქვს, როგორიც აღმოსავლეთ ევროპასა და რუსეთში გამოიყენება.
ამავდროულად, კომპანია „ლატვიის რკინიგზა“ („Latvijas dzelzceļš“ – LDz) რუსეთსა და ბელარუსში შექმნილ საკომუნიკაციო აღჭურვილობასა და პროგრამულ უზრუნველყოფას იყენებს. ამის გათვალისწინებით, რუსეთს აქვს შესაძლებლობა, თვალყური ადევნოს, თუ რომელი მატარებლები იმყოფება ლატვიის ტერიტორიაზე. გარდა ამისა, აღმოსავლეთიდან, რუსეთის გავლით შემოსული ტვირთების დამუშავება რუსეთის რკინიგზასთან კომუნიკაციას საჭიროებს.
აღმოსავლეთით, რუსეთის საზღვრისკენ, ორი სარკინიგზო დერეფანია: პირველია „რეზეკნე II-ზილუპე-სახელმწიფო საზღვრის“ ხაზი, რომელიც პიტალოვოსა და მოსკოვისკენ გრძელდება. მეორე ხაზი კი, „რეზეკნე II-კარსავა-სახელმწიფო საზღვარი“, ლატგალიას ფსკოვის მიმართულებასთან აკავშირებს.
ბელარუსთან სარკინიგზო კავშირს უზრუნველყოფს „დაუგავპილსი-ინდრა-სახელმწიფო საზღვრის“ ხაზი (პოლოცკის მიმართულება). გარდა ამისა, „კარსავა-სახელმწიფო საზღვრის“ მონაკვეთზე ლიანდაგები, პიტალოვოს მიმართულებით, მრავალი კილომეტრის მანძილზე, უშუალოდ საზღვრის პარალელურად გადის. TV3-ის გადაცემაში აღინიშნა, რომ ეს რეგიონში სტრატეგიულად ერთ-ერთი ყველაზე მგრძნობიარე მონაკვეთია.
გადაცემაში მონაწილე სამხედრო და ეკონომიკური ანალიტიკოსები აცხადებენ, რომ ისინი რუსეთთან არსებულ სარკინიგზო კავშირებს უსაფრთხოების რისკად მიიჩნევენ. აქედან გამომდინარე, ამ ლიანდაგების დემონტაჟი აუცილებლად მიაჩნიათ, მითუმეტეს, რომ ამის გაკეთებას დიდი დრო არ დასჭირდება.
ლატვიის ტრანსპორტის მინისტრმა, ატის შვინკამ „Nekā personīga“-ს განუცხადა, რომ სიტუაცია შეფასებას საჭიროებს, რადგან რუსეთის მიმართულებით ლიანდაგების აყრა ლატვიაში სატრანზიტო ბიზნესს, მათ შორის აზიიდან ტვირთების მიღებას, სრულად შეაჩერებს.
„ლატვიის რკინიგზა“ (LDz) აღნიშნავს, რომ კომპანია დამოუკიდებლად ვერ გადაწყვეტს ლიანდაგების დემონტაჟის საკითხს, რადგან ის სახელმწიფო შეკვეთას ასრულებს და მსგავს გადაწყვეტილებებს მთავრობა და სეიმი იღებენ. ლიანდაგების დემონტაჟი ნიშნავს სატვირთო გადაზიდვების სრულ შეწყვეტას არა მხოლოდ რუსეთთან და ბელარუსთან, არამედ ცენტრალური აზიის ქვეყნებთანაც. ამიტომ, ასეთი გადაწყვეტილება მნიშვნელოვნად შეამცირებს ტვირთების მოცულობას და გაზრდის სახელმწიფო ბიუჯეტიდან თანადაფინანსებას სარკინიგზო ინფრასტრუქტურის შესანარჩუნებლად, ასევე ზარალს მიაყენებს პორტებს, მეწარმეებსა და მთლიანად, – ლატვიის ეკონომიკას.
თავის მხრივ, ლატვიის თავდაცვის სამინისტროში აცხადებენ, რომ ეროვნულ შეიარაღებულ ძალებს აქვს გეგმა, რომელიც განსაზღვრავს, თუ რა ქმედებები უნდა განხორციელდეს სამხედრო საფრთხის შემთხვევაში. უწყების ცნობით, ამ გეგმას LDz-თან ერთად იხილავან. თავდაცვის სამინისტროს მიზანშეუწონლად მიაჩნია საჯაროდ იმის თქმა, შეუწყობს თუ არა ხელს ლიანდაგების ახლავე აყრა უსაფრთხოების გაძლიერებას, რადგან ეს ინფორმაცია საიდუმლოა.
სახელმწიფოს ზოგიერთმა მაღალჩინოსანმა არაოფიციალურ საუბრებში დაუშვა შესაძლებლობა, რომ თუ შეიარაღებული ძალები, ლატვიისთვის უსაფრთხოების რისკების თავიდან ასაცილებლად, სარკინიგზო ლიანდაგების დემონტაჟს მოითხოვს, ასეთი გადაწყვეტილება პოლიტიკოსებმა უნდა მიიღონ. „Nekā personīga“-სთან ინტერვიუში შეიარაღებულმა ძალებმა დააფიქსირეს, რომ ლიანდაგები, ისევე როგორც რუსეთის საზღვარზე არსებული მიწაყრილები, უნდა მოიხსნას.
ეროვნული უსაფრთხოების საკითხებში პრემიერ-მინისტრის მრჩევლის, აირის რიკვეილისის თქმით, მთავრობისთვის ცნობილია შეიარაღებული ძალების წინადადება, შეისწავლონ რუსეთისა და ბელარუსის საზღვართან სარკინიგზო ლიანდაგების გარკვეული მონაკვეთების ბლოკირებისა და/ან დემონტაჟის დადებითი და უარყოფითი მხარეები.
საკითხი დახურულ სხდომაზე განიხილეს. ამიტომ, ამ დროისთვის დეტალური ინფორმაციის მოწოდება შეუძლებელია. თუმცა, გადაცემისთვის ცნობილი გახდა, რომ ეკონომიკის, ფინანსთა, შინაგან საქმეთა და საგარეო საქმეთა სამინისტროებს, ასევე ეროვნული უსაფრთხოების სამსახურებს დაევალათ რისკებისა და სარგებლის გაანალიზება და მათი წლის ბოლომდე წარდგენა.
„ლატვიის სამხედრო უსაფრთხოების გასაძლიერებლად, სულ მცირე, დაუგავპილსის აღმოსავლეთით არსებული რუსული ლიანდაგები, რომლებიც არ გამოიყენება, უნდა აიღონ, რადგან რკინიგზის გარეშე რუსეთის შესაძლებლობა, განახორციელოს შეჭრა ლატვიაში, მნიშვნელოვნად გართულდება“, – განაცხადა ლატვიის საინფორმაციო სააგენტო LETA-სთან ინტერვიუში საერთაშორისო ურთიერთობებისა და თავდაცვის საკითხების ამერიკელმა მკვლევარმა, კოლინ სმიტმა.
სმიტი პერიოდულად ეკითხება ლატვიელ მაღალჩინოსნებს, რატომ არ აიღო ლატვიამ საზღვრის გასწვრივ ძველი სარკინიგზო ლიანდაგი. მისი აზრით, დაუგავპილსის აღმოსავლეთით არსებული ყველა ლიანდაგი უნდა აიყაროს და დარჩეს მხოლოდ ის, რაც რეალურად საჭიროა, მაგალითად, დაუგავპილსის დასავლეთით და სამხრეთით.
უკრაინის ომის ანალიზის საფუძველზე, ამერიკელმა სამხედრო ექსპერტმა დაასკვნა, რომ რკინიგზა იყო მთავარი მიზეზი იმისა, რასაც რუსეთმა ომის პირველ ექვს თვეში მიაღწია. ამასთან, შემდგომში მოსკოვმა სწორედ რკინიგზის წყალობით მოახერხა მწყობრად უკან დახევა და დონეცკის გარშემო ძალების კონცენტრირება.
წყარო: 1 არხი