ცვლილებები, სისწრაფე და გამოწვევებით სავსე გარემო – ეს არის რეალობა, რომელშიც დღეს კომპანიები ფუნქციონირებენ. შესაბამისად, განსაკუთრებული მნიშვნელობა მონაცემებზე დაფუძნებულ გადაწყვეტილებებს, მოქნილობასა და ადამიანების ინსპირირებას ენიჭება.
საბა ამირაძე საქართველოს ბანკის პროექტების ფინანსური ანალიტიკის ჯგუფის უფროსია, რომელიც საკუთარ გამოცდილებაზე ინტერვიუში გვიყვება. მისი ამბავი გვაჩვენებს, როგორ იქმნება კულტურა, რომელიც არ ჩერდება და როგორ გარდაიქმნება ინდივიდუალური ძალისხმევა გუნდისა და ორგანიზაციის საერთო წარმატებად.
როგორი იყო თქვენი გზა პროექტების ფინანსური ანალიტიკის ჯგუფის უფროსობამდე?
ხუთი წლის ვიყავი, როცა კითხვაზე ვინ მინდოდა გამოვსულიყავი მომავალში, დაუფიქრებლად მიპასუხია – ბიზნესმენი და მიუხედავად იმისა, რომ მაშინ ბუნდოვანი წარმოდგენა მქონდა ამ „პროფესიაზე“, დროთა განმავლობაში მივხვდი, რომ ამ ოცნების უკან უნდა მდგარიყო ისეთი საქმე, რომელიც დაკავშირებული იქნებოდა ბევრ ფიქრთან, რიცხვებთან და რთული გადაწყვეტილებების მიღებასთან.
უცნაურია, მაგრამ ჩვენ ვცხოვრობთ ისეთ გარემოში, სადაც სკოლის დასრულებისთანავე უნდა ვიცოდეთ, რისი კეთება მოგვინდება მომავალში – მე მწერლობაც მინდოდა, მოჭადრაკეობაც, რაღაც ეტაპზე ფილმებით ინსპირირებული მხოლოდ მსოფლიოს გარშემო ხეტიალზე ვოცნებობდი, მაგრამ ყველა გზამ ფინანსებამდე მიმიყვანა – ჰოდა, მეც ბევრი არ მიფიქრია, მათემატიკის სიყვარულმა და რამდენიმე ძვირფასი ადამიანის რჩევამ მომახვედრა თავისუფალ უნივერსიტეტში, საიდანაც დაიწყო ჩემი პროფესიული მოგზაურობა.
მესამე კურსზე ვიყავი, როცა საქართველოს ბანკის პროგრამა „ლიდერატორში“ აღმოვჩნდი, თანაც ეს ხდება მაშინ, როცა მთელი მსოფლიო კოვიდ პანდემიას ებრძვის, მახსოვს, პირველი დღე უნდა მქონოდა ოფისში, როცა მოულოდნელად გამოგვიცხადეს, თქვენი სტაჟირება გადაიდოო. შეიძლება ითქვას, ეს არ იყო მარტივი დასაწყისი: სრულიად სხვა რეალობაზე გადაწყობა – მუშაობა სახლიდან და კოლეგებთან მხოლოდ ზუმის პლატფორმით ურთიერთობა, მაგრამ სწორედ ამ დროს გავიგე, რას ნიშნავს გამბედაობა და პასუხისმგებლობა, ასეთ გაურკვევლობაში ვისწავლე საკუთარი თავის დაჯერება და გადაწყვეტილებების მიღება მაშინაც კი, როცა ბოლომდე დარწმუნებული არ ვიყავი. ცხადია, ძალიან გამიმართლა ადამიანებში, რომლებიც ჩემ გვერდით აღმოჩნდნენ – მათ მასწავლეს ყველაზე ღირებული – რთულ მომენტებში საკუთარი თავის რწმენა და შეცდომების გაბედულად დაშვება.
რას გულისხმობს თქვენი საქმიანობა?
მუშაობა როცა დავიწყე, სულ სამი ადამიანი ვიყავით გუნდში, დღეს კი უკვე ათნი ვართ – სამუშაო გარემო მრავალფეროვანი და მუდმივად ცვალებადია. ჩემი მთავარი ამოცანაა, დავეხმარო სხვადასხვა ბიზნესმიმართულებებს ისეთი გადაწყვეტილებების მიღებაში, რომლებიც არა მხოლოდ ორგანიზაციას, არამედ თითოეულ მომხმარებელს გამოადგება.
გუნდში პროექტების ნაკლებობას არასდროს ვუჩივით, ჩემი სამუშაო კი ამ იდეების მიღმა რეალური ღირებულების დანახვას გულისხმობს – ამოარჩიო საუკეთესო უამრავი კარგი იდეიდან და ყოველდღიური ფიქრი იმაზე, თუ სად არის შესაძლებლობა, ინვესტიცია გადავაქციოთ შედეგად, რომელიც გააუმჯობესებს მომხმარებლისა თუ თანამშრომლის გამოცდილებას.
გარდა ფინანსური მოდელების აგებისა, აქტიურად ვთანამშრომლობთ დეპარტამენტებთან პროექტის დამუშავების სხვადასხვა ეტაპზე, მათ შორის ხშირად ვუზიარებთ ჩვენს ხედვებსა და იდეებს, რაც შესაძლებლობას გვაძლევს, არ ვიყოთ ჩაკეტილები მხოლოდ ერთ წრეში და სხვა მხრივაც შევიტანოთ პროექტის წარმატებაში ჩვენი წვლილი.
მნიშვნელოვნად მიმაჩნია, გავზარდოთ ორგანიზაციაში ცნობიერება მონაცემებზე დაფუძნებული გადაწყვეტილების მიღებისა და ხარჯვის კულტურის შესახებ, რაც კოლეგებს ყოველდღიურად ეხმარებათ რთულ პირობებშიც კი იპოვონ საუკეთესო გამოსავალი.
რა არის თქვენს მიმართულებაში მთავარი გამოწვევა და როგორ ახერხებთ მასთან გამკლავებას?
რა თქმა უნდა, სირთულეები არასდროს ქრება – სამყარო ძალიან სწრაფად ვითარდება, ჩვენი მთავარი გამოწვევა კი ცვალებად გარემოსთან დროული ადაპტაციაა, რაც კიდევ უფრო საინტერესოს ხდის ყოველდღიურობას – ახალი რეგულაციები, ტექნოლოგიების განვითარება, მომხმარებლის პრეფერენციის ცვლილებები – ასეთ დროს, ვფიქრობ, აუცილებელია, რომ მოქნილობა შევინარჩუნოთ და ცვლილებებს მზად დავხვდეთ. რა მეთოდებიც მუშაობს დღეს, შეიძლება არ იმუშაოს ხვალ, ამიტომ ორიენტირი გვაქვს მუდმივი სწავლაზე, რათა ნებისმიერ გამოწვევასთან გამკლავება გახდეს შესაძლებელი.
ფინანსური ანალიტიკისა და ეფექტიანობის გაუმჯობესების პროცესში რომელ ინსტრუმენტებს გამოარჩევდით?
პროექტის ანალიზის ფაზაში მნიშვნელოვანია სპონსორს კარგად ესმოდეს რა არის ჩვენი მიზანი – დავაფიქროთ ისეთ დეტალებზე, რაზეც შეიძლება არ უფიქრია, სხვა თვალით შევახედოთ არსებულ მოცემულობას და ერთად ვიპოვოთ გაგრძელების საუკეთესო გზა – ამისთვის კი ვცდილობთ, ბევრი სცენარის მოდელირებას, რითაც ვაფასებთ სარგებლიანობას და ვირჩევთ პრობლემის ყველაზე ეფექტურ გადაწყვეტას.
როგორ ახერხებთ ცვლილებებთან სწრაფად ადაპტაციას, განსაკუთრებით ხელოვნური ინტელექტის ეპოქაში?
ცვლილებებს ყოველთვის ახალ თავგადასავლად აღვიქვამ, თუ წლების წინ AI მხოლოდ ფილმებში გვქონდა ნანახი ან წიგნებში ამოკითხული, დღეს ის ჩვენი ყოველდღიურობის ნაწილია. ავტომატიზაციის ხელსაწყოების გამოყენებით ვითავისუფლებთ დროს, რომელსაც უფრო მეტი ენერგიითა და ენთუზიაზმით ვდებთ კონკრეტული პროექტის დეტალურ ანალიზში – მომავალიც ასე წარმომიდგენია, ანალიტიკოსების როლი მხოლოდ მოდელების აგებით და სცენარების ანალიზით კი არ შემოიფარგლება, არამედ წინა პლანზე გადმოიწევა კრიტიკული აზროვნება და ადამიანური ინტუიციის მნიშვნელობა. ჩვენ შევითავსებთ სტრატეგიული პარტნიორის როლს, რომელიც დაანახებს ბიზნესს სად არიან დღეს და სად შეიძლება იყვნენ ხვალ.
რა უნარები გამოარჩევთ თქვენი გუნდის წევრებს?
ცვლილებები შეკითხვების დასმით იწყება, ყველაზე მეტად კი ვაფასებ ისეთ ადამიანებს, რომლებიც არ უშინდებიან კითხვას „რატომ?“, რაც არ უნდა მარტივად ეჩვენებოდეთ პასუხი. სწორედ კითხვების დასმა გვაიძულებს დავფიქრდეთ უფრო მეტად, გადავიაზროთ არსებული მიდგომები და არ დავკმაყოფილდეთ ზედაპირული პასუხებით. ვაფასებ ადამიანებს, რომლებიც გამოთქვამენ მზაობას საკუთარი ცოდნა გააზიარონ და ამით სხვა გუნდის წევრებსაც გაუღვიძონ ცნობისმოყვარეობა – რადგან სწორედ ამ გზით იქმნება ის კულტურა, რომელიც არ გვაჩერებს.
როგორ ზრუნავთ გუნდის პროფესიულ განვითარებაზე?
გუნდის პროფესიული განვითარება ჩემი ერთ-ერთი საპასუხისმგებლო ამოცანაა და ვცდილობ, ეს გზა ერთფეროვანი არ იყოს – თავის დროზე ჩემი მენეჯერი იყო ის ადამიანი, რომელმაც მომცა შესაძლებლობა გზა გამეკვლია, ამიტომ მსურს იგივე როლი თავადაც შევასრულო სხვებისთვის. რაც შეიძლება გამოიხატებოდეს როგორც მენტორობითა და ტრენინგებით, ასევე ისეთი გარემოს შექმნით, სადაც თითოეული გუნდის წევრი თავს დაფასებულად და მნიშვნელოვნად გრძნობს, გარემო, სადაც თამამად შეუძლიათ საკუთარი იდეების შემოტანა, რადგან მჯერა, რომ ერთის წარმატება, მთელი გუნდის წარმატებაა.
რა არის ის, რაც გაძლევთ მოტივაციას და გეხმარებათ, იყოთ უკეთესი ლიდერი?
იმის გააზრება, რომ მხოლოდ იდეიდან ვქმნით რეალურ ღირებულებას, რომელსაც ერთ ადამიანზე მაინც ახდენს პოზიტიურ გავლენას, ჩემი მოტივაციის წყაროა, რაც, თავის მხრივ, მეხმარება ვიყო უკეთესი ლიდერი და გუნდის წევრებსაც გავუზიარო ეს შეგრძნება, რათა მათაც დაინახონ საერთო ძალისხმევის შედეგი – ეს ყველაფერი კი საბოლოო ჯამში, ჩვენი საერთო წარმატების საწინდარია.
