არასამთავრობო ორგანიზაციების სამართლის ექსპერტთა საბჭო, ევროსაბჭოს საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციების კონფერენციის ექსპერტთა ორგანო საქართველოს პარლამენტის მიერ, 2025 წლის პირველ აპრილს მიღებულ “უცხოელი აგენტების რეგისტრაციის შესახებ” კანონთან დაკავშირებით დასკვნას აქვეყნებს.
საბჭო ადგენს, რომ კანონით რამდენიმე დებულება საკმარისად არ არის გათვალისწინებული ფუნდამენტურ უფლებებსა და თავისუფლებებზე შეზღუდვების დაწესებისას და რომ სერიოზული ეჭვები უნდა არსებობდეს იმის შესახებ, აქვს თუ არა მათგან, სულ მცირე, ზოგიერთის მიღებას ლეგიტიმური მიზანი ევროპული სტანდარტების შესაბამისად.
გარდა ამისა, დასკვნაში აღნიშნულია, რომ კანონში მოცემული ზომები არ არის ისეთი, რომელიც შეიძლება საჭიროდ ჩაითვალოს დემოკრატიულ საზოგადოებაში, შემდეგი ფაქტორების გათვალისწინებით:
· კანონის დებულებების გარდაუვალი ეფექტი, რომელიც ხელს უშლის არასამთავრობო ორგანიზაციებს ევროპულ სტანდარტებთან სრულად თავსებადი მიზნების მისაღწევად უცხოური მხარდაჭერის მოძიებაში;
· პერსონალური მონაცემების გამჟღავნების გადაჭარბებული ვალდებულებები;
· დამატებითი ინფორმაციის მოთხოვნების შეუზღუდავი ფარგლები;
· საჭირო ჩანაწერების შენახვის დამამძიმებელი პირობები;
· დასაკისრებელი ჯარიმების გადაჭარბებული ხასიათი.
ამასთან, დასკვნაში აღნიშნულია, რომ კანონით გათვალისწინებული ზომები ძალიან სერიოზულ გავლენას მოახდენს გაერთიანების თავისუფლების უფლებასა და რამდენიმე სხვა გარანტირებულ უფლებაზე.
ევროსაბჭოს დასკვნა მიზანშეწონილად მიიჩნევს კანონის გაუქმებას.
ამ ვითარებაში, აქტის განხორციელება სერიოზულ და გაუმართლებელ ზიანს მიაყენებს სამოქალაქო საზოგადოებას საქართველოში, შეუსაბამო იქნება ევროპის საბჭოს ამ წევრი სახელმწიფოს მიერ აღებული ფართო სპექტრის ვალდებულებებთან და, შესაბამისად, სრულიად შეუსაბამო იქნება. ამიტომ, მიზანშეწონილი იქნებოდა კანონის გაუქმება და მისი დებულებების აღსრულების უზრუნველსაყოფად ნებისმიერი ნაბიჯის გადადგმისგან თავის შეკავება,” – წერია დასკვნაში.
