აზერბაიჯანში დამტკიცდა და ძალაში შევიდა ცვლილებები, რომლებიც ამკაცრებენ არასამთავრობო ორგანიზაციების დაფინანსების რეგულირებას.
აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა პირველ აგვისტოს დაამტკიცა ცვლილებები არასამთავრობო ორგანიზაციების შესახებ კანონში, რაც ავტომატურად ნიშნავს მათ ძალაში შესვლას. ცვლილებების თანახმად, იკრძალება საბანკო და სხვა ოპერაციების განხორციელება იმ მომსახურებებზე, რომლებიც დაფინანსებულია უცხოური წყაროებიდან, თუ შესაბამისი ხელშეკრულება არ არის რეგისტრირებული აზერბაიჯანის სახელმწიფო ორგანოებში. ამგვარი ხელშეკრულებებით მომსახურების გაწევა და დაფინანსების მიღება აკრძალულია და ადმინისტრაციულ პასუხისმგებლობას ითვალისწინებს.
“ადრეც [2004] შევიდა ცვლილებები კანონმდებლობაში, რომლებიც ითვალისწინებდა პასუხისმგებლობას უცხოური წყაროებიდან გრანტების მიღებისა და ხარჯვისთვის ამ ხელშეკრულებების რეგისტრაციის გარეშე,” — განუცხადა “კავკაზსკი უზელს” სამართლის ექსპერტმა სამედ რაგიმლიმ.
2014 წლის თებერვალში აზერბაიჯანში მიიღეს ცვლილებები, რომლის თანახმადაც, იუსტიციის სამინისტროს მიერ არარეგისტრირებულმა არასამთავრობო ორგანიზაციებმა ფაქტობრივად დაკარგეს გრანტების მიღების შესაძლებლობა. კანონმდებლობით, არასამთავრობოებს ყოველ 90 დღეში ერთხელ ევალებათ რესტრალურ სიებში ცვლილებების შესახებ სახელმწიფო ორგანოებისთვის ინფორმაციის მიწოდება.
გრანტებისა და მომსახურების კონტრაქტების რეგისტრაციის დამატებითი მოთხოვნები არასამთავრობო ორგანიზაციების უმეტესობის ხელმძღვანელებისა და იურისტების მიერ განიხილება როგორც “სამოქალაქო საზოგადოების ფინანსური დასუსტების ინსტრუმენტი”.
“ხელისუფლება ამ ზომებს ‘გამჭვირვალობის’ მოტივით ასაბუთებს. თუმცა რეალურად ‘გამჭვირვალობა’ მხოლოდ საბაბია კანონმდებლობის გამკაცრებისთვის, ხოლო ნამდვილი მიზანი — არასამთავრობო ორგანიზაციების დაფინანსების შეჩერება და მათი დამოუკიდებელი მოქმედების შესაძლებლობის მოცილებაა. იუსტიციის სამინისტროს წინა პრაქტიკა აჩვენებს, რომ ადამიანის უფლებების, კორუფციასთან ბრძოლის, ეკონომიკისა და ბიუჯეტის კვლევის პროექტები რეგისტრაციას ვერ იღებს და ფაქტობრივად იკრძალება,” — ამბობს იურიდიული ცენტრის “დაცვა” ხელმძღვანელი სამედ რაგიმლი.
მან ყურადღება მიაქცია იმ ფაქტს, რომ კანონში ცვლილებები მიღებულია [2025 წლის მარტ–აპრილში] გენერალური პროკურატურის მიერ არასამთავრობო ორგანიზაციების წინააღმდეგ დაწყებული სისხლის სამართლის საქმის განახლების ფონზე, რომლის ფარგლებშიც დაკითხვაზე მიიწვიეს ათეულობით აქტივისტი.
