12 მარტს ჩეხეთის რესპუბლიკის პარლამენტის ზედა პალატის, სენატის, საგარეო ურთიერთობების, თავდაცვისა და უსაფრთხოების კომიტეტმა მიიღო რეზოლუცია საქართველოში შექმნილი ვითარების შესახებ.
რეზოლუციის სრული სახელწოდებაა „საქართველოში მიმდინარე საპროტესტო გამოსვლების, კონსტიტუციური და პოლიტიკური კრიზისის შესახებ, რაც მოჰყვა უსამართლო არჩევნებს, მზარდ რეპრესიებსა და ადამიანის უფლებების დარღვევას“.
დოკუმენტში ლაპარაკია „სერიოზულ პოლიტიკურ კრიზისზე“, რომელმაც კულმინაციას მიაღწია 2024 წლის 26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებზე. „[არჩევნებმა] ვერ შეძლო პრობლემის გადაჭრა, ვინაიდან ასიათასობით მოქალაქეს, რომლებიც უცხოეთში ცხოვრობენ, არ მიეცა არჩევნებში მონაწილეობის შესაძლებლობა და პირიქით, ვინც მივიდა არჩევნებზე, მას არ მიეცა კონფიდენციალური არჩევანის გაკეთების საშუალება, მათ წინააღმდეგ იყენებდნენ ზეწოლას და დაშინებას…“ – წერია დოკუმენტში.
რეზოლუციის თანახმად, არჩევნების შემდეგ პარლამენტმა კონსტიტუციის დარღვევით გადაწყვიტა გაემართა დამფუძნებელი სხდომა, აირჩიეს თავმჯდომარე და სხვა ორგანოები და პრეზიდენტის არჩევნებსაც შეუდგნენ, რამაც პოლიტიკური კრიზისი კონსტიტუციურ კრიზისად აქცია და „ფუნდამენტური ეჭვის ქვეშ დააყენა სახელმწიფოს მოქმედი წარმომადგენლები – „პარლამენტი,“ „მთავრობა“ და „პრეზიდენტი“ – ასევე ყველა ის გადაწყვეტილება, რომლებიც ამის შემდგომ იქნა მიღებული“.
დოკუმენტში საუბარია 2024 წლის 28 ნოემბერს საქართველოს პრემიერ-მინისტრის მიერ გაკეთებულ განცხადებაზე იმის შესახებ, რომ საქართველო ოთხი წლით წყვეტს ევროკავშირთან მოლაპარაკებების პროცესს. სენატის კომიტეტის თანახმად, ამით დაირღვა წინასაარჩევნო დაპირება და დაირღვა საქართველოს კონსტიტუციის 78-ე მუხლი, რომლის მიხედვითაც, საქართველოს სახელმწიფო ორგანოებს ევალებათ, ყოველი ღონე იხმარონ ევროკავშირსა და ნატოში საქართველოს ინტეგრაციისთვის.
რეზოლუციის მიხედვით, საპროტესტო გამოსვლების ტალღას, რომელიც მოჰყვა ამ გადაწყვეტილებას, ხელისუფლებამ დაუპირისპირა სისტემატური დაპატიმრებები და დაშინება, ძალოვანი სტრუქტურების წარმომადგენელთა მხრიდან სასტიკი ძალადობა, მოქალაქეთა ფუნდამენტური თავისუფლებების ფეხქვეშ გათელვა, მედიისა და არასამთავრობო სექტორისა და პოლიტიკური ოპოზიციის მასშტაბური შევიწროება.
დოკუმენტში საგანგებოდაა აღნიშნული მთავრობის მიერ მიღებული ზომები, რომლებიც უცხოელ პარტნიორებთან, მათ შორის ევროკავშირთან, თანამშრომლობის კრიმინალიზებას ისახავს მიზნად.
რეზოლუციის თანახმად, არ არის გამოძიებული ხელისუფლების წარმომადგენელთა მხრიდან ძალადობის, ძალის ბოროტად გამოყენების, წამების, განუკითხავი დაკავებების, მუქარის შემთხვევები.
სენატის კომიტეტი გმობს ქვეყანაში მასობრივ რეპრესიებს და ფუნდამენტური უფლებებისა და თავისუფლებების დარღვევას.
დოკუმენტის დასკვნით ნაწილში ვკითხულობთ:
1. საქართველო დაშორდა იმ ვალდებულებებს, რომლებიც ნებაყოფლობით იკისრა როგორც ევროპის საბჭოს წევრმა და ევროკავშირის კანდიდატმა ქვეყანამ;
2. საქართველოში ღრმა კრიზისის გადაჭრა შეუძლებელია ახალი არჩევნების შესახებ ოპოზიციურ ძალებთან მოლაპარაკებების დაუყოვნებლივ დაწყებისა და ყველა იმათ პასუხისგებაში მიცემის გარეშე, ვინც საპროტესტო გამოსვლების მიმართ ძალადობაში იღებდა მონაწილეობას;
3. მიღებული გადაწყვეტილებების ლეგიტიმურობის თაობაზე ეჭვების გათვალისწინებით, კონსტიტუციური კრიზისიდან ერთადერთი გამოსავალია ახალი საპარლამენტო არჩევნების მოწვევა ნეიტრალური ცენტრალური საარჩევნო კომისიის მეთვალყურეობით და საერთაშორისო დამკვირვებელთა მონაწილეობით, რაც შეიძლება ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაბიჯი იყოს ქვეყანაში კონსტიტუციური წესრიგის აღსადგენად.
სენატის კომიტეტი ჩეხეთის მთავრობას რეკომენდაციას უწევს, მოითხოვოს საქართველოში ახალი საპარლამენტო არჩევნების ჩატარება, პოლიტიკური პატიმრების გათავისუფლება და მათი სამართლებრივი დევნის შეწყვეტა, შეკრების თავისუფლებისა და გამოხატვის თავისუფლების აღდგენა, არადემოკრატიული კანონების გაუქმება, რომლებიც გავლენას ახდენს მედიაზე, სამოქალაქო საზოგადოებასა და სიტყვის თავისუფლებაზე.
ასევე დოკუმენტი მთავრობას მოუწოდებს, მოითხოვოს საქართველოს მთავრობისგან ძალოვანი სტრუქტურების წარმომადგენელთა მიერ ძალადობისა და კანონდარღვევის ყველა შემთხვევის გამოძიება.
დოკუმენტი ჩეხეთის მთავრობას მოუწოდებს საგრძნობლად შეავსოს და გააფართოოს იმ პირების სია, რომლებიც სანქციებს ექვემდებარებიან.
სენატის საგარეო საქმეთა, თავდაცვისა და უსაფრთხოების კომიტეტი ჩეხეთის რესპუბლიკის სენატს მიმართავს რეკომენდაციით, განიხილოს და მიიღოს წინამდებარე რეზოლუცია.
ასევე კომიტეტი რეკომენდაციით მიმართავს სენატს, სხდომაზე სტუმრის სახით მიიწვიოს საქართველოს ყოფილი პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი.
ფორუმი
