ჩინეთის უზარმაზარი „სარტყელი და გზის ინიციატივა“ (BRI) მხარს უჭერს და ხშირად აშენებს ინფრასტრუქტურულ პროექტებს მთელს მსოფლიოში, რაც ფართოდ განიხილება პრეზიდენტ სი ძინპინის საგარეო პოლიტიკის ცენტრად. როგორც Deutche Welle წერს, ჩინეთი გახდა მსოფლიოში ყველაზე დიდი ვალების შემგროვებელი – მან 1,3 ტრილიონი დოლარის სესხი გასცა დაბალი და საშუალო შემოსავლის მქონე ხიდების, პორტებისა და მაგისტრალების მშენებლობის დასაფინანსებლად.
სტატიაში აღნიშნულია, რომ BRI-მ ხელი შეუწყო უძველესი სავაჭრო გზების აღდგენას ჩინეთსა და დანარჩენ მსოფლიოს შორის, რამაც ასევე გააძლიერა პეკინის გლობალური გავლენა, რაც ვაშინგტონსა და ბრიუსელს აწუხებს.
კრიტიკოსები ამბობენ, რომ BRI-მ განვითარებადი ქვეყნები უმართავი ვალებით დატოვა, რაც ბადებს კითხვას, თუ როგორ აპირებს ჩინეთი ამ ვალების ამოღებას.
AidData-ს მიერ ნოემბრის თვის დასაწყისში გამოქვეყნებულ მოხსენებაში აღნიშნულია, რომ განვითარებად სამყაროში ჩინეთის მიერ გაცემული სესხების 80% არის ფინანსურად გაჭირვებული ქვეყნებისთვის გაცემული. აშშ-ში დაფუძნებული კვლევითი სახლის ცნობით, მთლიანი დავალიანება, პროცენტის გამოკლებით, მინიმუმ 1,1 ტრილიონი დოლარია.
მიუხედავად იმისა, რომ ანგარიშში არ არის მითითებული, თუ რამდენი სესხი გაუარესდა, მასში ნათქვამია, რომ ვადაგადაცილებული დაფარვები იზრდება. ანგარიშის ავტორებმა ასევე აღნიშნეს, რომ 1693 BRI პროექტი რისკის ქვეშ იმყოფება და რომ 94 პროექტი ან გაუქმებულია, ან შეჩერებული.
AidData-მ გამოთვალა, რომ BRI სესხების ნახევარზე მეტი უკვე შევიდა მათი ძირითადი დაფარვის ვადაში, იმ დროს, როდესაც გლობალური საბაზისო საპროცენტო განაკვეთები მკვეთრად გაიზარდა, რითაც მოვალე ქვეყნების დავალიანება კიდევ უფრო გაიზარდა.
ანგარიშის ავტორებმა დაადგინეს, რომ ქვეყნებისთვის, რომლებსაც ჩინეთმა გასცა სესხი, ზოგიერთ შემთხვევაში, გაორმაგდა საპროცენტო განაკვეთი, როგორც ჯარიმა დაგვიანებული გადახდისთვის, 3%-დან 8,7%-მდე.
