ავიაცია რჩება გლობალური ეკონომიკის უმნიშვნელოვანეს სექტორად, ევროპის საჰაერო სივრცე კი მაქსიმალურად დატვირთულია. ექსპერტები თანხმდებიან, რომ კონკურენტუნარიანობის შესანარჩუნებლად, ინდუსტრიამ უნდა დააჩქაროს ინოვაციების დანერგვა, მათ შორის, მდგრადი განვითარების, აეროპორტების ციფრული ტრანსფორმაციისა და კლიენტთა გამოცდილების გაუმჯობესების მიმართულებით.
EUROCONTROL-ის ტრანსფორმაციის დირექტორის, ტანია კარდოზუ სმოინშის განცხადებით, 2025 წლის ზაფხულში ევროპის ქსელში დღეში საშუალოდ 35 ათასი რეისი შესრულდა, რაც 1%-ით აღემატება პანდემიამდელ მაჩვენებელს.
EUROCONTROL-ის პროგნოზები:
· 2025 წლის ბოლო: ევროპის ცაზე დაფიქსირდება დაახლოებით 11 მილიონი ფრენა.
· 2031 წელი: მოსალოდნელია ფრენების რაოდენობის ზრდა 12.4 მილიონამდე.
ტურისტული ნაკადის ზრდა ამ ტენდენციას თან ახლავს: ევროსტატის მონაცემებით, 2025 წლის პირველ ნახევარში ევროკავშირის სასტუმროებში ღამისთევის რაოდენობამ 1.279 მილიარდსმიაღწია, რაც 2024 წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით 2.3%-ით მეტია.
Dubai Airports-ის გენერალურმა დირექტორმა, პოლ გრიფითსმა, ხაზი გაუსვა, რომ მზარდი მგზავრთნაკადისთვის მოსამზადებლად აუცილებელია სისტემური ცვლილებები, კერძოდ:
· პროცესების ინტეგრაცია: რეგისტრაცია, პასპორტის კონტროლი და დათვალიერება უნდა გაერთიანდეს ერთ უწყვეტ პროცესში.
· გამტარუნარიანობის ზრდა: „თუ ყველა ფორმალობას რამდენიმე წუთში გაივლით, უფრო მეტ დროსა და ფულს დახარჯავთ აეროპორტში“, — განმარტა გრიფითსმა.
· ტექნოლოგია და მომსახურება: ტექნოლოგიური გადაწყვეტილებები უნდა შერწყმდეს ხარისხიან მომსახურებასთან, რადგან „ნამდვილ სტუმართმოყვარეობას ქმნიან ადამიანები“.
ციფრული ტექნოლოგიები და ხელოვნური ინტელექტი (AI) ავიაციის განუყოფელ ნაწილად იქცევა. როგორც WIZE-ის გენერალურმა დირექტორმა, ფრედერიკო ფერნანდესმა აღნიშნა, AI უკვე გამოიყენება არაბთა გაერთიანებულ საამიროებში თვითმფრინავების ჩამოსვლის ოპერაციების კოორდინაციისთვის (საწვავის შევსება, ბარგის ჩატვირთვა, უსაფრთხოება). ლონდონის ჰითროუსაეროპორტი კი AI-ზე დაფუძნებულ საჰაერო მოძრაობის მართვის სისტემას ტესტავს.
გლობალური ავიაციის მთავარ პრიორიტეტად ემისიების შემცირება რჩება, რაშიც გადამწყვეტი როლი მდგრად საავიაციო საწვავს (SAF) ენიჭება. IATA-ს მონაცემებით, SAF-ს შეუძლია ნახშირბადის ემისიები 80%-მდე შეამციროს.
· წარმოების სტიმულირება: ინდუსტრია ევროკავშირს მოუწოდებს, დააჩქაროს პოლიტიკის შემუშავება, რომელიც გაათანაბრებს SAF-ისა და ტრადიციული საწვავის ღირებულებას.
· წყალბადის ტექნოლოგია: პერსპექტიული მიმართულებაა წყალბადის ძრავები, რომლებიც მხოლოდ წყლის ორთქლს გამოყოფენ. მიუხედავად იმისა, რომ წყალბადის შენახვა კრიოგენულ ტემპერატურაზე რთულია, Airbus-ი ათწლეულის ბოლოსთვის წყალბადის ძრავით აღჭურვილი პირველი ლაინერის ტესტირებას ელოდება.
· აეროპორტის ავტონომია: დუბაის აეროპორტების მაგალითზე, პოლ გრიფითსი გეგმავს, რომ „აეროპორტების მთელი ზედაპირი მზის პანელებით დაიფაროს“, რაც ობიექტებს ენერგიით უზრუნველყოფის საშუალებას მისცემს.
„მომავალი ნათელი ჩანს. მე წარმომიდგენია ცა, სადაც თვითმფრინავები დაფრინავენ ჩუმი, სუფთა ენერგიით, აეროპორტები კი მოიხმარენ იმაზე მეტ ენერგიას, ვიდრე აწარმოებენ, ხოლო მოგზაურობა ხდება არა მხოლოდ უსაფრთხო და მოსახერხებელი, არამედ სრულად ეკოლოგიური“, — დაასკვნა სმოინშმა.
