9 დეკემბერს ჩეხეთის პრეზიდენტმა პეტრ პაველმა ახალ პრემიერ-მინისტრად დანიშნა მილიარდერი ანდრეი ბაბიში, ANO-ს („უკმაყოფილო მოქალაქეთა აქცია“) მოძრაობის თავმჯდომარე.
ბაბიში ადრე 2017 წლიდან 2021 წლამდე ხელმძღვანელობდა ჩეხეთის მთავრობას და ბოლო ოთხი წლის განმავლობაში პეტრ ფიალას პროევროპული და პროუკრაინული მთავრობის ოპოზიციაში იყო.
„ჩეხეთის რადიოს“ ცნობით, ახალ კაბინეტს ჩამოაყალიბებენ ANO (რომელიც თანამდებობების უმეტესობას დაიკავებს), ულტრამემარჯვენე „თავისუფლება და პირდაპირი დემოკრატია“ (SPD) და მემარჯვენე-პოპულისტური პარტია „ავტომობილისტები საკუთარი თავისთვის“. ბაბიშმა უკვე წარადგინა მინისტრის თანამდებობებზე კანდიდატები და ჩეხეთის პრეზიდენტი მათ უახლოეს დღეებში დანიშვნას გეგმავს.
როგორც ჩანს, მთავრობაში არ შევა ფილიპ ტურეკი, „ავტომობილისტების“ მოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი, რომელიც საგარეო საქმეთა მინისტრის თანამდებობის კანდიდატი იყო. პრეზიდენტმა მიანიშნა, რომ მას არ დანიშნავს, მათ შორის სოციალურ მედიაში მისი წარსული რასისტული კომენტარების გამო. ჩეხეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი გახდება „ავტომობილისტების“ ჯგუფის ხელმძღვანელი პეტრ მაკინკა.
ბაბიშს უკვე ეკავა პრემიერ-მინისტრის თანამდებობა 2017 წლიდან 2021 წლამდე. მისი მმართველობის პერიოდი რამდენიმე პოლიტიკური სკანდალით აღინიშნა. მათ შორის იყო კორუფციაში ბრალდებები, რომლებიც დაკავშირებული იყო იმ ფაქტთან, რომ ბაბიშთან დაკავშირებული ცალკეული კომპანიები, რომლებიც მისი Agrofert-ის ჰოლდინგის ნაწილი იყვნენ, სუბსიდიებს იღებდნენ ევროპის ბიუჯეტიდან, რომელიც მცირე და საშუალო ბიზნესისთვის იყო განკუთვნილი. 2023 წელს ჩეხეთის სასამართლომ ბაბიში უდანაშაულოდ ცნო, თუმცა საქმე ჯერაც არ არის დახურული, ვინაიდან განაჩენი გასაჩივრებულია.
Forbes-ი 71 წლის ბაბიშის ქონებას 4,3 მილიარდ დოლარად აფასებს. ბაბიშის პრემიერ-მინისტრად ხელახლა დანიშვნა ჩეხეთის პრეზიდენტის, პეტრ პაველის, მკაცრი პოზიციის გამო გადაიდო. მან გამოაცხადა, რომ Agrofert-ის ხელმძღვანელის რანგში ბაბიში ინტერესთა კონფლიქტში აღმოჩნდება, და პოლიტიკოსისგან მოითხოვა, რომ მან ჩეხეთის რესპუბლიკაში არსებული აქტივები ჩეხეთისა და ევროპის კანონმდებლობის მოიშოროს.
ამის შემდეგ ბაბიშმა განაცხადა, რომ Agrofert-ის აქციებს ტრასტის მეშვეობით მართავს დამოუკიდებელი რწმუნებული, ხოლო მის საქმიანობას დამოუკიდებელი იურისტი გააკონტროლებს. ეს პირები არ იქნებიან დაკავშირებული ბაბიშთან, მის ოჯახთან ან ჰოლდინგურ კომპანიასთან. ANO-ს ლიდერმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ის აქციებს პოლიტიკიდან წასვლის შემდეგაც კი ვერ დაიბრუნებს; ისინი მის შვილებს მემკვიდრეობით გადაეცემათ.
ჩეხეთის პრეზიდენტმა პეტრ პაველმა მოიწონა ეს გადაწყვეტილება. „ვაფასებ იმ სიცხადესა და გამჭვირვალობას, რომლითაც ანდრეი ბაბიშმა შეასრულა ჩვენი შეთანხმება და საჯაროდ გამოაცხადა ინტერესთა კონფლიქტის მოგვარების შესახებ“, აღნიშნა პაველმა.
კომენტატორები აღნიშნავენ, რომ ჩეხეთის ახალი კაბინეტი, სავარაუდოდ, პეტრ ფიალას მთავრობაზე უფრო ნაკლებად პროუკრაინულ პოლიტიკას გაატარებს. ბაბიშის პარტია უკრაინის მხარდაჭერის შემცირებას და, კერძოდ, კიევისთვის იარაღის მიწოდებაზე უარის თქმას უჭერდა მხარს. SPD-მ, რომელსაც მისი ოპონენტები აშკარად პრო-რუსულ ძალად მიიჩნევენ, ღიად გამოთქვა უკმაყოფილება ჩეხეთის რესპუბლიკაში უკრაინელი ლტოლვილების რაოდენობისა და პრაღის მიერ კიევისთვის გაწეული დახმარების გამო. მისმა ლიდერმა, ტომიო ოკამურამ, პარლამენტის სპიკერის თანამდებობაზე მოსვლის პირველივე დღეს გასცა პარლამენტის შენობიდან უკრაინის დროშის ჩამოხსნის განკარგულება.
ფორუმი
