კულტურული მემკვიდრეობის კიდევე ერთი ძეგლი, რომელიც ყოველდღე ნადგურდება შატილის კოშკებია. კლდის ფერდობზე უნიკალური მასალით აგებული ციხე კოშკები, რომლებიც საუკუნოვან ისტორიას ასახავს, ნგრევის პირასაა. შატილის კოშკები 2007 წლიდან იუნესკოს მსოფლიო კულტურული მემკვიდრეობის საცდელ ნუსხაშია შეტანილი.
კედლები დაზიანებული და დაბზარულია, სახურავიდან წყალი ჩადის, მორღვეულია ქვების წყობა. განსაკუთრებით მძიმე მდგომარეობაში რამდენიმე კოშკია, რომელთა ნაწილიც უკვე ჩამონგრეულია. ადგილობრივები ამბობენ, რომ სიტუაცია წლიდან წლამდე უარესდება.
სპეციალისტები კოპლექსში ნგრევის გახშირებულ შემთხვევებს ხელისუფლების უყურადღებობით ხსნიან და პასუხისმგელობას მთავრობას აკისრებენ.
შატილის კოშკების გარდა საფრთხე ემუქრება კიდევ ერთ კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლს, გერგეტის სამებას, რომლის რეაბილიტაცია შეჩერებულია. მეთოთხმეტე საუკუნის ტაძარი სახურავის გარეშეა დარჩენილი.
კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულმა სააგენტომ გერგეტის სამების რეაბილიტაციის მიზნით ტენდერში გამარჯვებულ კომპანიასთან თანამშრომლობა შეწყვიტა. განცხადებაში ნათქვამია, რომ შპს “ჯავა კონსტრაქშენთან”, ხელშეკრულება ცალმხრივად შეწყდა კომპანიის მხრიდან არსებული მნიშვნელოვანი დარღვევების გამო. ამასთანავე, სააგენტომ შემსრულებელ კომპანიას პირგასამტეხლოს გადახდაც დააკისრა.
კერძოდ, სააგენტოს მხრიდან განხორციელებული არაერთი მონიტორინგის შედეგად გამოვლინდა, რომ ტენდერში გამარჯვებული კომპანიის მიერ სამუშაოები გეგმა-გრაფიკის მნიშვნელოვანი დარღვევით მიმდინარეობდა, რის გამოც სააგენტომ შემსრულებელი არაერთხელ გააფრთხილა წერილობით და სამუშაოების გრაფიკის შესაბამისად წარმართვისკენ მოუწოდა. ასევე, სააგენტომ გრაფიკით გათვალისწინებული ვადების დარღვევის გამო, მიმდინარე წლის 8 ივლისს, შპს „ჯავა კონსტრაქშენს“ პირგასამტეხლოს გადახდაც დააკისრა.
აღნიშნულის მიუხედავად, პროექტით განსაზღვრული ერთ-ერთი ძირითადი სამუშაო – ტაძარზე სახურავის მოწყობა, რომელიც შეთანხმებული გეგმა-გრაფიკის მიხედვით 2024 წლის 25 აპრილს უნდა დაწყებულიყო, ხელშეკრულების შეწყვეტის მომენტამდე (2024 წლის 2 აგვისტო) არ დაწყებულა და არ მომხდარა სახურავის მოწყობის სამუშაოთა წარმართვისათვის საჭირო მასალების ადგილზე მობილიზება.
ზემოაღნიშნულის გათვალისწინებით, ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულების შეუსრულებლობის გამო, მიმდინარე წლის 2 აგვისტოს სააგენტომ ცალმხრივად შეწყვიტა შპს „ჯავა კონსტრაქშენთან“ 2024 წლის 27 თებერვალს გაფორმებული ხელშეკრულება და შემსრულებელ კომპანიას 73 680 ლარის ოდენობის პირგასამტეხლოს გადახდა დააკისრა.
კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოსა და ელექტრონულ ტენდერში გამარჯვებულ კომპანიას, შპს „ჯავა კონსტრაქშენს“, შორის 614 000 ლარის ღირებულების ხელშეკრულება 2024 წლის 27 თებერვალს გაფორმდა.
აღსანიშნავია, რომ განმეორებითი ტენდერი გერგეტის სამების რეაბილიტაციისთვის უახლოეს დღეებში გამოცხადდება.
გერგეტის სამება ერთადერთი გუმბათოვანი ტაძარი და, ამავე დროს, ყველაზე დიდი ეკლესიაა ხევში. ის არის ხევის მთავარი სალოცავი. გალავნით შემოზღუდულ კომპლექსში შედის სამების გუმბათოვანი ტაძარი, სამრეკლო (XIV ს.) და საბჭეო (XV ს.).
წყარო: მთავარი არხი
