გია ხუხაშვილი – “ბიძინასთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ერეკლე მეორის ჰეროიზაცია, რადგან თვითონ აქვს დაგეგმილი მისი გზის გამეორება”
იგორ კვესელავა – “ამ ეტაპზე აშშ და საქართველო ერთ მინდორზე ძოვას ვერ გააგრძელებენ”
დავით ზურაბიშვილი – “ძალიან მაინტერესებს, ვინმე სერიოზულად ფიქრობს, თუკი ლეგიტიმურობა არ იქნა ცნობილი, ხელისუფლება ამის გამო სახლში წავა?”
* * *
გია ხუხაშვილი – “ბიძინასთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ერეკლე მეორის ჰეროიზაცია, რადგან თვითონ აქვს დაგეგმილი მისი გზის გამეორება”
“ტექნოლოგიურად ამ არჩევნებზეც მოხდა ის, რაც ყოველთვის ხდებოდა – როდესაც ხელისუფლება ბოროტად იყენებს ხოლმე ადმინისტრაციულ რესურსს, ყველაფერზე მიდის იმისთვის, რომ ძალაუფლება როგორმე შეინარჩუნოს და გარკვეულწილად მზად არის იმისთვისაც, წითელი ხაზები გადაკვეთოს და მოახდინოს ძალაუფლების სრული უზურპაცია. ეს არ არის სიახლე, მსგავსი რამ ადრეც გვინახავს, თუმცა განსხვავება, ჯერ ერთი, ის არის, რომ ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენების, ძალადობის, შანტაჟის, მოსყიდვის და ა.შ. მასშტაბი არნახული იყო, და მეორე – ეს არ იყო მხოლოდ არჩევნები, რომელშიც ხელისუფლებას ვირჩევდით. ეს იყო ერთგვარი რეფერენდუმი, რომელიც შეეხებოდა ქვეყნის გრძელვადიანი განვითარების ვექტორს ანუ უნდა გარკვეულიყო, საით მიდის ქვეყანა – დასავლეთისკენ, როგორც კონსტიტუციაში გვიწერია, თუ ბრუნდება რუსეთის იმპერიაში. სწორედ ამან შესძინა დიდი სიმძაფრე მთელ ამ პროცესს და ამიტომაც არის, რომ დღეს საზოგადოება მიღებული შედეგის გამო შოკიდან ვერ გამოდის. სხვა მხრივ, ახალი არაფერია, როგორც უკვე ვთქვი, ყველა ხელისუფლება ეპოტინებოდა ძალაუფლებას და ყოველგვარ მამაძაღლობაზე აწერდა ხელს”, – აცხადებს ექსპერტი გია ხუხაშვილი გაზეთ “კვირის პალიტრისთვის” მიცემულ ინტერვიუში, სათაურით “ცესკოდან ამერიკის არჩევნებამდე – დღე, რომელსაც მსოფლიოს “ამოტრიალება” შეუძლია.
“არის საფუძვლიანი ეჭვი, რომ ეს გაყალბება არ მოდიოდა მხოლოდ ხელისუფლებისგან და საქართველოს გეოპოლიტიკური ვექტორის შეცვლით დაინტერესებული ძალები ამაში პირდაპირ მონაწილეობდნენ. კიდევ ერთი პრობლემა ის იყო, რომ დასავლურ მიმართულებაზე ვერ ჩამოყალიბდა ერთი ლიდერი, რომელიც რეფერენდუმის თემას გაუძღვებოდა. ოპოზიციურ პარტიებს ამომრჩეველი განიხილავდა უფრო ცვლილებების ინსტრუმენტად და არა ლიდერად. დიდი შეცდომა იყო ისიც, რომ ოპოზიციამ არ მოახდინა სრული კონსოლიდაცია ამ სარეფერენდუმო განწყობილების გათვალისწინებით პრეზიდენტისა და მის მიერ ინიცირებული ქარტიის გარშემო… რატომღაც ოპოზიციამ მიიჩნია, თითქოს ყველაფერი გადაწყვეტილი იყო. ჩემი აზრით, ორი რამ იყო გასაკეთებელი, რა შემთხვევაშიც ხელისუფლებას რაც არ უნდა ემამაძაღლა, მაინც არაფერი გამოუვიდოდა. ეს იყო წინასაარჩევნოდ სწორი კონფიგურაცია, რისი ცდებიც იყო, პრეზიდენტიც ჩაერთო, მაგრამ არაფერი გამოვიდა, და მეორე – ეს არჩევნები რეალურად უნდა ქცეულიყო არა ხელისუფლების, არამედ ქვეყნის გრძელვადიანი განვითარების არჩევანად ანუ ყოველი ამომრჩეველი უბანზე უნდა მისულიყო იმ განცდით, რომ ირჩევდა გზას დასავლეთსა და რუსეთს შორის. ამას სჭირდებოდა სრული კონსოლიდაცია პრეზიდენტის ირგვლივ, რაც არ მოხდა”, – აღნიშნავს გამოცემის კორესპონდენტთან საუბრისას გია ხუხაშვილი.
“საპროტესტო მოძრაობა, საერთაშორისო გამოძიება, დასავლური სახელმწიფოების საბოლოო ვერდიქტი, ეს ყველაფერი ცალ-ცალკე ვერ იმუშავებს, მაგრამ თუ შიგნიდან და გარედან წნეხი სინქრონული იქნება, მაშინ ამ ყველაფერს აქვს პერსპექტივა. თუ საერთაშორისო საზოგადოებამ არ ცნო არჩევნების შედეგი და ვერდიქტი ნეგატიური გამოიტანა, ამის მერე მოსალოდნელია სასანქციო პოლიტიკის გაფართოება, უვიზო რეჟიმის შეჩერება და ა.შ. ეს ხელისუფლებისთვის ძალიან დიდი დარტყმა იქნება. კი ამბობენ, არ გვაინტერესებს, რა სანქციები იქნებაო, თუმცა რეალურად ძალიან ეშინიათ. საქმე მხოლოდ პოლიტიკური ელიტის შიშს არ შეეხება, მთავარი ის არის, სისტემურად რა მოხდება. პოლიტიკური ელიტა ხომ თვითონ არ ახდენს ძალაუფლების ინსტრუმენტებით საზოგადოებაზე ზეწოლას, ამას აკეთებს სისტემის ხელით. სისტემაში კი მუშაობენ პირები, რომელთა უმრავლესობის არჩევანი ევროპაა. დღეს ხელისუფლება ამ ხალხს ეუბნება, აი, არჩევნები გადავაგორეთ და ყველაფერი კარგად იქნება, აშშ-სთანაც დავლაგდებით და ევროპასთანაცო. შესაბამისად, სისტემაც თავის კონფორმისტულ პოზიციას ინარჩუნებს. მაგრამ თუ დასავლეთმა ცალსახად თქვა, მე ამ ხელისუფლებასთან არ ვლაპარაკობ და მის წინააღმდეგ გამოვიყენებ ყველა საჭირო ბერკეტსო, ჩემი აზრით, სწორედ ამის შემდეგ დაიწყება რყევები და სისტემა ჩუმი საბოტაჟის რეჟიმში გადავა”, – განაგრძობს რესპონდენტი.
“ეს კი ნიშნავს, რომ ხელისუფლებას გამოეცლება საფუძველი, რისი საშუალებითაც ახდენს ძალაუფლების უზურპაციას. პარალელურად, თუ ქვეყანაში საპროტესტო ტალღაც აგორდება და წნეხი შიგნიდან და გარედან გაძლიერდება, შედეგი მიიღწევა. ბიძინა ივანიშვილს აქვს მანევრის საშუალება. ის აკვირდება ვითარებას და ფიქრობს, რომ მას შეუძლია დასავლეთის რეაქციის შერბილება. მაგალითად, “რუსული კანონის” უკან წაღებით. ე. წ. რუსული კანონი, რითაც საერთოდ დაიწყო დაპირისპირება დასავლეთთან და ქვეყანაში, ახლა საკონსტიტუციო სასამართლოშია. დიდი ეჭვი მაქვს, ეს თემა მათთვის უკვე არის სავაჭრო სივრცის გახსნა და საკონსტიტუციო სასამართლოს მეშვეობით შესაძლოა ეს დათმონ ანუ საკონსტიტუციო სასამართლომ არსებითი განხილვისას მიიღოს გაუქმების გადაწყვეტილება. შესაძლოა ასეთი ბარტყების გადაყრა დაიწყონ იმისთვის, რომ მოხდეს გარკვეული სტაბილიზაცია და საზოგადოებაში არსებული აღქმა, რომ ხელისუფლება რუსეთისკენ მიისწრაფვის, რაღაცნაირად შერბილდეს. გარდა ამისა, კიდევ რაღაც იღონოს, რომ გარკვეულწილად თვითონაც სახე შეინარჩუნოს და დასავლეთის ნეგატიური განწყობაც შეარბილოს და პარალელურად, მოახდინოს ოპოზიციის მარგინალიზაცია. ყველაფერი დამოკიდებულია იმაზე, ოპოზიცია რამდენად ადეკვატური იქნება ამ პროცესში”, – მიიჩნევს ექსპერტი.
“ახლა ჩვენ ვართ ამ საჭადრაკო პარტიის სადღაც მიტელშპილში ანუ დებიუტი უკვე გავლილია და მიდის მანევრები, დაწყებულია პოზიციური ბრძოლა. ენდშპილამდე კი დიდი დროა და ძალიან ბევრ ფაქტორზეა დამოკიდებული, თუ როგორი დასასრული ექნება ამ ყველაფერს. დღეს რაიმე კონკრეტულის თქმა რთულია, თან ვიცით, რომ აშშ-შიც იმართება საპრეზიდენტო არჩევნები, მაინცდამაინც ჩვენთვის არ სცალიათ, რომ საბოლოო პოლიტიკური გადაწყვეტილება მიიღონ. ამერიკის არჩევნებს მარტო ჩვენ კი არ ვუყურებთ, ევროპაც. ჩვენი არჩევნები დიდი გლობალური თამაშის ერთ-ერთი კომპონენტია, რომლის განვითარებაც დიდწილად დამოკიდებულია, თუ როგორ დალაგდება ახალი მსოფლიო წესრიგი, რომლის ფორმირების პროცესში ამერიკის არჩევნებს ძალიან დიდი როლი ექნება. ჩვენი საზოგადოების ამოცანაა, ვიდრე დასავლეთი დალაგდება, აქ ვითარება არ გაცივდეს, ჩვენმა თემამ აქტუალურობა არ დაკარგოს. ეს დიდწილად პოლიტიკური ოპოზიციის ამოცანაა. ძალიან რთული ერთი კვირა გვექნება, ამ კვირის ბოლოს შეგვეძლება ვთქვათ, თუ საით წავა ეს ყველაფერი”, – დაასკვნის გია ხუხაშვილი.
“ოცნება” ცდილობს საზოგადოებრივი აზრით მანიპულირებას. გვარწმუნებენ, რომ დაპირისპირება დასავლეთთან თურმე დროებითი პროცესია, მოილაპარაკებენ, გადატვირთავენ და ა.შ. მაგათი თამაში გასაგებია, ახლა საჭიროა დასავლეთისგან იმ ტიპის განცხადებები, გადაწყვეტილებები და ქმედებები, რომ “ქართულ ოცნებას” მანიპულაციის საშუალება მოესპოს. ასეთი გადაწყვეტილება იქნება სანქციების დაწესება პირდაპირ პოლიტიკური ელიტისთვის. მაგალითად, კობახიძეს თუ დაასანქცირებენ, ხომ ვეღარ დაიწყებს მტკიცებას ევროპაში მივდივართო? დღეს ვიღაცებს ტვინს ურეცხავენ, მაგრამ არსებობს ზღვარი, რის მერეც ეს ტყუილები ვეღარ გაჭრის. აი, ასეთი გადაწყვეტილებებია დასავლეთისგან საჭირო. იმ კრიტიკულ წერტილამდე უნდა მივიდეთ, როდესაც ყველა გააცნობიერებს, რა საფრთხის წინაშე დგას ქვეყანა, რათა გარდამტეხი პროცესები დაიწყოს. საფრთხე კი ძალიან რეალურია… როდესაც რაღაც მესამე არჩევანზე გველაპარაკებიან, ტყუილია. ჩვენ არა გვაქვს არანაირი მესამე არჩევანი ანუ ე.წ. ნეიტრალიტეტი. უნდა გვესმოდეს, თუ არ მივდივართ დასავლეთისკენ, ვბრუნდებით რუსეთის იმპერიაში. სხვა არჩევანი არა გვაქვს”, – ამბობს რესპონდენტი.
“ან შუალედურად შეიძლება გამოყენებულ იქნეს “3+3” ფორმატი, ეს კი იგივეა, რაც რუსეთის იმპერიაში დაბრუნება. ყოველ შემთხვევაში, უკეთესი არაფრით არ არის. ჩვენ მოგვიწევს შესვლა კვაზიდემოკრატიის სივრცეში. მე თუ მკითხავთ, ეს ფორმატი მოგვცემს გეორგიევსკის ტრაქტატის წინ არსებულ მოცემულობას. ზუსტად იმავე მოთამაშეებზე გვაქვს ლაპარაკი – თურქეთი, ირანი, რუსეთი… სამივეს იმპერიული ამბიციები აქვს და ალტერნატივა რაღაც მომენტში, ალბათ, იქნება ისეთი, როგორიც 1783 წელს იყო – ტრაქტატზე ხელის მოწერა ერთმორწმუნეობაზე აპელირებით. ამ ყველაფერში ჩინეთის ინტერესებიც შემოდის. დააკვირდით, სწორედ ამ სახელმწიფოებმა მიულოცეს “ქართულ ოცნებას” გამარჯვება. როგორც ვაკვირდები, ბიძინა ივანიშვილი გეგმავს გახდეს ერეკლე მეორე, რომელსაც შეიძლება ძალიანაც არ სურდა ტრაქტატის დადება, მაგრამ, როგორც დღეს ჩვენში ამბობენ, აბა, სხვა რა გზა ჰქონდა? მას ასე ამართლებენ, აბა, ირანის და თურქეთის საჯიჯგნად ხომ არ გახდიდა ქვეყანასო. მან გააფორმა ტრაქტატი, რასაც სახელმწიფოებრიობის გაუქმება მოჰყვა. ახლაც იგივე არ ხდება? ჩემი შეფასებით, ივანიშვილი ცდილობს იმ მდგომარეობამდე მიიყვანოს ქვეყანა, როდესაც საუკეთესო არჩევანი რუსეთი იქნება”, – განმარტავს ექსპერტი.
“შესაბამისად, ივანიშვილი შესაძლოა ერეკლე მეორედ კი არა, რეალურად მეორე სერგო ორჯონიკიძედ იქცეს. უბრალოდ, ეცდება ამოეფაროს ერეკლე მეორის ავტორიტეტს. შემთხვევითი კი არ არის, ასე მწვავედ რომ აღიქვამენ ერეკლეს ნებისმიერ კრიტიკას. მთელი ტროლების არმია ერთვება ხოლმე, თუ ვინმე გადაბრუნებულ სიტყვას იტყვის. ეს იმიტომ კი არ ხდება, რომ ერეკლე უყვართ, ბიძინასთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ერეკლე მეორის ჰეროიზაცია, რადგან თვითონ აქვს დაგეგმილი მისი გზის გამეორება”, – დასძენს გია ხუხაშვილი და შეკითხვაზე – “ორიოდე სიტყვით აშშ-ის არჩევნებსაც შევეხოთ. ჩვენი ექსპერტთა ნაწილის აზრით, საქართველოსთვის არსებითი მნიშვნელობა არ ექნება, თუ ვინ გაიმარჯვებს, ტრამპი თუ ჰარისი, თუმცა ჩვენი ხელისუფლება სხვაგვარად ფიქრობს და აშკარად ტრამპს გულშემატკივრობს” – პასუხობს:
“აშშ-ის სახელმწიფო ინტერესები საქართველოში, რა თქმა უნდა, იგივე დარჩება. არა აქვს მნიშვნელობა, ვინ იქნება თეთრ სახლში, ტრამპი თუ ჰარისი. განსხვავება შეიძლება ის იყოს, რომ დემოკრატიულ პარტიაში დემოკრატიულ განვითარებას მეტ მნიშვნელობას ანიჭებენ. რა თქმა უნდა, ეს რესპუბლიკელებისთვისაც მნიშვნელოვანია, მაგრამ უფრო მნიშვნელოვანია, აშშ-ის ინტერესებს რამდენად მოემსახურება ესა თუ ის ქვეყანა. ვნახოთ, რა იქნება. ხომ ვთქვი, უახლოესი ერთი კვირა უმნიშვნელოვანესი იქნება და მეტ სიცხადეს შეიტანს ქართულ თუ მსოფლიო პოლიტიკაში”.
იგორ კვესელავა – “ამ ეტაპზე აშშ და საქართველო ერთ მინდორზე ძოვას ვერ გააგრძელებენ”
“ახლა ჩვენ ამერიკის მოახლოვებულ არჩევნებს უნდა დაველოდოთ. თუ ხელისუფლებაში დონალდ ტრამპი მოვიდა, ეს ნიშნავს იმას, რომ შესაძლებელია რაღაც კონკრეტული ნაბიჯების გადადგმა და ურთიერთობაში შუალედის მოძებნა. თუმცა თუ კამალა ჰარისმა გაიმარჯვა, შეიძლება ის ოპოზიციის მფარველად მოგვევლინოს – ყოველ შემთხვევაში, ოპოზიცია ამას აცხადებს. ამერიკის კურსი კი სავარაუდოდ უფრო გამკაცრდება და უფრო სხვა ფორმებს მიიღებს. რასაკვირველია, საქართველომ თვითონ უნდა მიხედოს თავის თავს და მთლიანად ვინმეზე დამოკიდებული ვერ იქნება… ფაქტობრივად, ამერიკის არჩევნებმა უნდა განსაზღვროს საქართველოში არსებული მდგომარება და შეფასება უნდა მისცეს, თუ რასთან გვაქვს საქმე – საქართველოს მიმართ პოლიტიკა უნდა გამკაცრდეს თუ საერთოდ შეწყდეს ურთიერთობა, რაც არც ერთი მხარისთვის მარტივი არაა”, – აცხადებს პოლიტოლოგი იგორ კვესელავა გაზეთ “რეზონანსისთვის” მიცემულ ინტერვიუში, სათაურით “ამ ეტაპზე აშშ და საქართველო ერთ მინდორზე ძოვას ვერ გააგრძელებენ” – იგორ კვესელავა / “ამერიკის არჩევნები განსაზღვრავს, საქართველოს მიმართ პოლიტიკა გამკაცრდეს თუ საერთოდ შეწყდეს”.
“გამორიცხული არც ისაა, რომ ამერიკის პოლიტიკა საქართველოსთან მიმართებაში ისევ ისე დარჩეს, რადგან ტრამპი ამერიკის საერთო პოლიტიკის წინააღმდეგ არ წავა. ამიტომ შესაძლებელია ეს ვითარება ისევ ისე გაგრძელდეს, ან კიდევ უფრო მკაცრად. ასე ცალსახად ვერ ვიტყვით, რომ ტრამპის მოსვლით ყველფერი შეიცვლება. როგორც ხედავთ, ახლა ამერიკა მაინცდამაინც არ აქტიურობს. ეს იმიტომ, რომ არჩევნებს ელოდებიან. ყოველ შემთხვევაში ახლა ამ ხელისუფლებასთან ამერიკას ურთიერობა არ აქვს. მე ეჭვის თვალით ვუყურებ, რომ ამათ ტრამპთან ნორმალური კომუნიკაცია შეძლონ. ივანიშვილს არ უნდა ეთქვა, რომ ამ 2 მილიარდის გამო გაფუჭდა ამერიკასთან ურთიერთობა. ბატონი ბიძინა და მისი გუნდი ამერიკას ქონების გამო დაუპირისპირდა, მაგრამ როცა დადებითად დასრულდა პროცესი, მერე განაცხადა, რომ მას საშუალება აქვს მივიდეს და დაელაპარაკოს. ჩემი აზრით, ამერიკა ივანიშვილთან და მის გუნდათან არავითარ მოლაპარაკებას არ გამართავს”, – აღნიშნავს გამოცემის კორესპონდენტთან საუბრისას იგორ კვესელავა.
“რაც 26 ოქტომბრის არჩევნებზე საქართველოში მოხდა არ არის ისეთი რაღაც, რაც სხვა ქვეყნებში არ მომხდარა. ეს ორი “კლასის” ჩვეულებრივი დაპირისპირებაა – ხელისუფლების, რომელსაც თავისი პოლიტიკური გეგმები აქვს და ოპოზიციის, რომელსაც თავისი მოთხოვნები გააჩნია, მათ შორის ძალაუფლების ხელში აღების, რომელიც, გულახდილად რომ ვთქვა, უკვე ქუჩაშია. ერთ მხარეს არის ოპოზიცია, რომელსაც შეიძლება მე ოპოზიცია არც დავარქვა, ვთქვათ საზოგადოების დიდი ნაწილის პოლიტიკური განწყობილება, რომელსაც სხვა სტრატეგია გააჩნია, ხოლო მეორე მხარეს ხელისუფლებაა, რომელიც უკვე 12 წელია თეორიულად ებღაუჭება მათ მიერ წამოყენებულ პირობებს და ძალაუფლებას ხელიდან არ უშვებს. ძალაუფლების დაკარგვა იმიტომ არ უნდათ, რომ ეს ნგრევის ტოლფასია, ოღონდ ქვეყნის კი არა, მათი, რადგან სამწუხაროდ, საქართველოში ამ 12 წლის მანძილზე საზოგადოება კლასებად დაიყო. საშუალო ფენა არ არსებობს, ან მდიდრები არიან, ან ღარიბები. მე ვიცოდი, რომ არჩევნები ასე დასრულდებოდა, რადგან ხელისუფლება ძალაუფლებას და ე.წ. ნაშოვარს არ დათმობდა”, – განაგრძობს რესპონდენტი.
“ისინი ყველანაირად ეცდებოდნენ ამის შენარჩუნებას და ყველა რესურსს გამოიყენებდნენ – თუნდაც ბიძინა ივანიშვილის ფაქტორს, ადმინისტრაციულ რესურს, ეკლესიის ფაქტორს, ქუჩას და ა.შ. მოკლედ, ყველაფერს, რაც შესაძლებელი იქნებოდა. თუმცა ეს ყველაფერი განსაზღვრა თუ არა ოპოზიციამ, არ ვიცი, მაგრამ არის რაღაცები – ხელისუფლებას გარე მხარდაჭერა დასავლეთისგან და ამერიკისგან აბსოლუტურად არ გააჩნია, ხოლო ოპოზიციას გააჩნია, თუმცა “ოცნებას” რუსეთისგან აქვს და ეს ფარულად მიმდინარეობდა, მაგრამ გამოჩნდა, როცა რუსეთის წარმომადგენელი ჩამოვიდა და ინტერვიუ მისცა. ბუნებრივია, ეს მთავრობის გარეშე ვერ მოხდებოდა. აი, აქ დასავლეთის და მმართველი გუნდის ინტერესები ერთმანეთს დაეჯახა”, – მიიჩნევს პოლიტოლოგი და შეკითხვაზე – “რას ფიქრობთ არჩევნების ხელახალ ჩატარებაზე?” – პასუხობს:
“მსოფლიოში არაერთი შემთხვევა ყოფილა, როდესაც არჩევნები სხვადასხვა მიზეზის გამო გაყალბებულა და ხშირად არც ჩატარებულა კიდეც, თუმცა ხელახალი არჩევნების გამართვა აშკარად ნიშნავს ხელისუფლების დათმობას, დამთავრებული საკითხია. ახლა რომ ჩატარდეს, მთავრობა არ ჩაატარებს, საერთაშორისო საზოგადოების დახმარებით მოხდება, ეს კი ხელისუფლების მარცხია, ამაზე ორი აზრი არ მაქვს. ახლა საკითხავია ხელისუფლება მშვიდობიანი გზით წასვლაზე წავა? თუმცა მაინც არის შანსი, რომ ის ამაზე წავიდეს და მშიდობიანად გადააბაროს, როგორც მიხეილ სააკაშვილმა გააკეთა”.
“არ შეიძლება ხალხი 12 წელი ატყუო. ეს “ოცნების” ხელისუფლებისთვის უფრო უკეთესი იქნება, რადგან ასეთ სიტუაციაში პოლიტიკური გარიგება უნდა მოხდეს, ისინი შეინარჩუნებენ თავიანთ აღებულ ქონებებს და მშიდობიანად დაეთხოვებიან მთავრობიდან. ბიძინამ პოლიტიკა არ იცის და ზუსტად ესაა მიზეზი, რა შედეგებიც მიიღო. მას ვურჩევდი, რომ ამ საპატიო თავმჯდომარეობას თავი დაანებოს, დადგეს პარტიაში და ამის საშუალებით საქართველოს მართვა დაიწყოს. საპატიო თავმჯდომარეა და მაინც ქვეყანას მართავს, ეს პოლიტიკაში არ ხდება და ბოლოს და ბოლოს ამით თავს უარყოფითად იჩენს. ასე რომ, ჩემი აზრით, ასე გაგრძელება არ შეიძლება. ამ მშვიდობიანი წასვლით ეს ყველაფერი უნდა დამთავრდეს, თუ არადა ისევ გაგრძელდება. ამ ეტაპზე ამერიკა და საქართველო პოლიტიკური და ეკონომიკური თვალსაზრისით, ერთ მინდორზე ძოვას ვერ გააგრძელებენ, ეს ნაღდი ამბავია. ამას ვერც ევროპა იზამს, რადგან მათთვის დამარცხებას ნიშნავს”, – დასძენს იგორ კვესელავა.
დავით ზურაბიშვილი – “ძალიან მაინტერესებს, ვინმე სერიოზულად ფიქრობს, თუკი ლეგიტიმურობა არ იქნა ცნობილი, ხელისუფლება ამის გამო სახლში წავა?”
“არის რაღაც მოცემულობები, რისი განეიტრალებაც ვერ მოხდებოდა. მაგალითად, ის, რომ არსებობს “ნაციონალების” ფაქტორი. არის საზოგადოების ნაწილი, და როგორც გაირკვა, არც ისე ცოტა, რომელზეც პროპაგანდა, “ნაციონალები” მობრუნდებიან და ომი იქნებაო, მოქმედებს. ეს ობიექტური მოცემულობაა და არა ჰაერიდან მოტანილი – რომ “ნაციონალები” არსებობენ და ბევრ მათგანს აქვს რევანშისტული განზრახვები. როდესაც უკრაინაში რუსეთმა დაიწყო ომი, მათ ნაწილს საკმაოდ აგრესიული განცხადებები ჰქონდა. მე ისეთი კომენტარებიც მახსოვს, ახლა აფხაზეთის აღებაც იქნება შესაძლებელიო და ა.შ. ეს “ოცნებამ” გამოიყენა. ბოლოს კი აღარ ამბობდნენ, მაგრამ ეს პროპაგანდა უკვე ამოქმედებული იყო. ამიტომ იმის დაშვებას, რომ შეიძლება მთავრობაში ისევ ეს აგრესიული ნაწილი მოვიდეს, არაფერი ეშველა. სანამ ეს ფენომენი არსებობს საქართველოში, ეს მიდგომაც იქნება. მეორე მოცემულობა – ომი და მშვიდობა. რატომ ეშინია ხალხს ომის? იმიტომ, რომ ფიქრობენ, მოვა “ნაცმოძრაობა”, გაბრაზდება პუტინი და დაგვიწყებს ომსო”, – აცხადებს ანალიტიკოსი დავით ზურაბიშვილი გაზეთ “კვირის პალიტრისთვის” მიცემულ ინტერვიუში, სათაურით “ამ კონტინგენტით შეუძლებელია მილიონი ხმა აეღო ოპოზიციას”.
“შეცდომა იყო, რომ ოპოზიციამ ამ კითხვებს არ გასცა საფუძვლიანი პასუხი, თუმცა, რა პასუხი უნდა ჰქონოდათ, როცა ჩვენი ოპოზიცია არ არის ერთგვაროვანი. ფაქტია, “ნაცმოძრაობა” და მათგან გამოსული პარტიები ჯერ კიდევ არიან წამყვან პოზიციებზე. ამ კონტინგენტით შეუძლებელია მილიონი ხმა აეღო ოპოზიციას. უნდა იყოს ძალა, ვიღაც ფიგურა, ბელადი, ვისაც დაუჯერებს ხალხი, ბრმად ენდობა და გაჰყვება. როგორც ჩანს, ჩვენი საზოგადოება თვითონ ვერ აკეთებს არჩევანს… 2012 წელსაც იყო შიში, მაგრამ იყო იმედიც – ბიძინა მოვა, მოიგებს და ყველაფერი კარგად იქნებაო. ლიდერის სწამდათ. ახლა ასეთი ლიდერი არავინ იყო. რა ვქნათ, ასეთი საზოგადოება ვართ, ლიდერი გვინდა, ბიძინას საპირწონე. ხელისუფლებას ხალხზე დიდი კონტროლი აქვს. მოახერხეს მისი მაქსიმალური მობილიზება, პლუს გაყალბების მეთოდები გამოიყენეს. თუმცა ფაქტი ერთია – ოპოზიციამ 784 ათასზე ოდნავ მეტი ხმა აიღო. ეს ხმები ხომ არ მოუკლია ოპოზიციისთვის ხელისუფლებას? 800 ათასი ხმით ხომ ვერ მოიგებდა? მე არ მჯერა, რომ “ოცნებამ” ამდენი ხმა მოიპარა – ვიღაცებმა მართლა მისცეს ხმა, ზოგმა მოსყიდვით, ზოგმა დაშინებით. როგორც ჩანს, ამ საზოგადოებას ურჩევნია ეს პოსტსაბჭოური წუმპე”, – აღნიშნავს გამოცემის კორესპონდენტთან საუბრისას დავით ზურაბიშვილი.
“თბილისის და რუსთავის გარდა არსად არ მოუგია ოპოზიციას. სოფლებში იმდენად ცენტრალიზებულია ხელისუფლება, იმდენად დიდია კონტროლი და ბევრი ბერკეტი აქვს, ვერ მოუგებ. ხელისუფლებას ჰყავს აქტივში, ასე ვთქვათ, ავტორიტეტები – ფულს უხდიან, უამრავი აიპები შეიქმნა. 2012 წლიდან დღემდე ასე გრძელდება, პროცესი უფრო ღრმავდება, კონტროლი გაიზარდა… ერთადერთი, ასეთ დროს არის ვარიანტი, რაც 2012 წელს მოხდა, ხალხი დარწმუნდა, რომ ხელისუფლება ცუდია და უნდა წასულიყო. ასეთ დროს იმ სახის კონტროლი, რაც ზემოთ ჩამოვთვალე, აღარ მოქმედებს. ამჯერად, სხვაგვარად მოხდა, როგორც ჩანს, ხელისუფლების პროპაგანდამ იმაზე მეტად იმუშავა, ვიდრე ველოდი. თუმცა უნდა ითქვას, რომ გაყალბების ხარისხი მაღალი იყო და შედეგიც – არარეალური. შეიძლება ხელისუფლებას მაინც მოეგო, თუმცა ძალიან მცირე სხვაობით. ახლანდელი დიდი სხვაობა გაყალბების ნაწილი მგონია, მაგრამ ოპოზიციამ ვერ მოახერხა ამის პრევენცია. არჩევნების დროს ოპოზიციის კოზირი ქალაქებია. 2012 წელს თბილისში ოპოზიციის უპირატესობა იმდენად დიდი იყო, რეგიონებში გაყალბების ხარისხმაც ვერ უშველა. ახლა ყველგან წააგეს”, – განაგრძობს რესპონდენტი.
“გორბიმ” რომ დაწერა 56 პროცენტი, გაგვეცინა, საბოლოოდ კი დაიწერეს თითქმის 54 პროცენტი. საჭიროა მყარი მტკიცებულებები, თუ როგორ გაბერეს ამდენად ხმები. არჩევნების დღეს მოსახლეობის მაღალი აქტივობა ყველას მოსწონდა, მაგრამ მე ცოტა შიშით ვუყურებდი. მე ახლოს ვცხოვრობ საარჩევნო უბანთან და ახალგაზრდობა არ იყო ბევრი. ძირითადად, უფროსი და საშუალო თაობის წარმომადგენლები მიდიოდნენ. აქტივობა ხელისუფლების მიერ მიყვანილი ხალხის ხარჯზე გაიზარდა. კიდევ არის ერთი გაყალბების მეთოდი – ხალხი სოფლებიდან გადმოწერეს ქალაქში ანუ ერთი ამომრჩეველი დარეგისტრირებულია როგორც რაიონში, ასევე, თბილისში. ჩამოვიდნენ თბილისში, აქ მისცეს ხმა და მათ მაგივრად რაიონში სხვამ მისცა ხმა ისე, რომ ვერც გაიგო ვერავინ. როგორც წესი, ასეთი ხალხი ისეთი სოფლებიდან მოჰყავთ, სადაც დიდი კონტროლი არ არის და 4-5 ხმის მიმატება არ არის პრობლემა. ვფიქრობ, ასეთი შემთხვევა ძალიან ბევრი იქნებოდა, თუმცა ამის დამტკიცება რთულია. ასევე, დიდია სოციალურად დაუცველი მოსახლეობის რაოდენობა, რამდენიმე ათეული ათასი. მათი დიდი ნაწილი ხელისუფლებას აძლევს ხმას, იმიტომ, რომ ეუბნებიან, შესაძლოა მოგიხსნათ დახმარებაო”, – ამბობს ანალიტიკოსი.
“ამას დაუმატეთ კრიმინალური სამყარო, ე.წ მეტადონშიკები – მხოლოდ თბილისში 200 ათასამდეა და ჩათვალეთ, რომ ყველა ხელისუფლების მხარდამჭერია. მე არ ვამბობ, რომ “ოცნებას” ალალად მისცა ხმა მილიონ 100 ათასმა ამომრჩეველმა. ძალიან მაღალი იყო გაყალბების ხარისხი, მათ შორის მოსყიდვის, დაშინების, დამუშავების, სხვისი პირადობის მოწმობების გამოყენების, დარღვეული იყო ფარულობის პრინციპი, ბიულეტენის მანქანაში შეცურებამდე ჩანდა, ვის მიეცი ხმა და ეს ცალკეული პირების გარდა, არავის გაუპროტესტებია. თუმცა დასავლეთი და სადამკვირვებლო ორგანიზაციები რამდენად ჩათვლიან ამას იმდენად სერიოზულ დარღვევად, რომ არჩევნების შედეგი ეჭვქვეშ დადგეს, უცნობია. სიმართლე გითხრათ, იმაშიც არა ვარ დარწმუნებული, ხვალ რომ ხელახლა ჩაატარონ არჩევნები, უფრო მეტი სხვაობით არ მოიგებს ხელისუფლება. საერთოდ, განმეორებითი არჩევნები და მეორე ტურები არ მთავრდება ოპოზიციისთვის სასურველი შედეგით, რადგან ამისთვის საჭიროა მობილიზების რესურსი, რაც ხელისუფლებას ბევრად მეტი აქვს, ვიდრე ოპოზიციას. მეორეჯერ ხალხის ენთუზიაზმის გაღვივება ძნელია, მით უმეტეს, როდესაც ერთხელ წაგებული გაქვს”, – დაასკვნის დავით ზურაბიშვილი.
“რა უნდა შეიცვალოს, არ ვიცი. რევოლუციის ნიშნებს ვერ ვხედავ. ბევრი რამ ხელისუფლების ნებაზეა დამოკიდებული ანუ რა უნდა ხელისუფლებას. ევროპა დაგვიწესებს სანქციებს, მერე მთავრობა იტყვის, აღარ ვუნდივართ ევროპას, მოვიგეთ არჩევნები, თუმცა დასავლეთს ქვეყნის სათავეში ისევ “ნაციონალების” მოყვანა სურს, ომში უნდათ ჩაგვითრიონო, და მსგავსი პროპაგანდა. თუმცა არა მგონია, ხელისუფლებამ ჯერ ასეთი რამ მოიმოქმედოს, არა მგონია, რომ მისი მიზანი ეს იყოს. ამაზე წამსვლელი იქნება იმ შემთხვევაში, თუ გაუჭირდა, თუ მართლა იზოლაციაში მოექცა ქვეყანა. ჩემი აზრით, ბიძინას მიზანია და უნდა რუსეთთანაც კარგად იყოს და, ასე თუ ისე, ევროპასთანაც. ისე დაალაგოს სიტუაცია, რომ შიდა დემოკრატიაში დასავლეთი არ ერეოდეს. ხელისუფლების ქმედებები შეერთებული შტატების არჩევნებზეც არის დამოკიდებული. თუ ტრამპმა გაიმარჯვა, იმედი აქვთ, რომ უკრაინაში სწრაფად დაასრულებს ომს, ამის შემდეგ კი დასავლეთს მეტი ინტერესი ექნება, რომ საქართველოს ხელისუფლებასთან გამონახოს საერთო ენა. ამ შემთხვევაში ევროკავშირში შევალთ თუ არა, კაცმა არ იცის, თუმცა დასავლეთთან ურთიერთობა ასე თუ ისე, გაუმჯობესდება. თუ ჰარისმა გაიმარჯვა, შესაძლოა უფრო მეტ დათმობაზე წავიდეს “ქართული ოცნება”, – მიიჩნევს რესპონდენტი.
“დასავლეთმა თუ ჩათვალა, რომ ოპოზიციას არაფერი შეუძლია, პირდაპირ ხელისუფლებასთან დაიჭერენ საქმეს. ამიტომ სინქრონიზება დასავლეთსა და მის მოთხოვნებთან ოპოზიციისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ვფიქრობ, ნაადრევია პარლამენტში შესვლაზე უარის თქმა. პარლამენტში შესვლა არ ნიშნავს პარლამენტისა და არჩევნების ლეგიტიმაციას. რატომღაც ამ ორ რაღაცას უკავშირებენ ერთმანეთს. ეს შეცდომაა. ოპოზიციის ხმები ხომ ნამდვილია, პარლამენტში შენი ამომრჩევლის გამო ხარ. ოპოზიციის დეპუტატი ხალხის წარმომადგენელია. გარდა ამისა, პარლამენტს აქვს ბერკეტები საერთაშორისო ურთიერთობებისთვის, პარტიების დაფინანსებისთვის. თუ პარტიების შენარჩუნება სურთ, დაფინანსება ხომ სჭირდებათ? ამიტომ მე არ ვიჩქარებდი პარლამენტში შესვლა-არშესვლის საკითხის გადაჭრას. დასავლეთის აზრიც, არა მგონია, ბოიკოტისკენ მოწოდება იყოს, უფრო პირიქით”, – განმარტავს ანალიტიკოსი.
“საზოგადოების დიდი ნაწილი ვლაპარაკობთ უპრეცედენტო გაყალბებაზე და რისთვის დასჭირდა ეს ხელისუფლებას? ბოლოს და ბოლოს, მცირე უპირატესობის მოპოვება ხომ ასეთი საკამათო არ გახდებოდა? მაქვს ორი ვარიანტი: ერთი ცუდი და მეორე უფრო ცუდი. დავიწყებ უფრო ცუდით, რომელიც, ჩემი აზრით, ის არის, თუ რა მიზანი აქვს ივანიშვილს. თუ მიზანი ის არის, რომ ჩვენ ჩამოვცილდეთ დასავლეთს, დასავლეთთან ინტეგრაციის პროცესი პრაქტიკულად შეწყდეს და გადავიდეთ რუსეთის გავლენის სფეროში, მე ვიტყოდი, რომ ეს მიზანი უკვე მიღწეულია და მხოლოდ გაფორმება სჭირდება. ამისთვის საკმარისია არ შეასრულო არაფერი, რასაც დასავლეთი გეტყვის და ოპოზიციის ნებისმიერი გამოსვლა ჩაახშო. ამის რესურსი ხელისუფლებას აქვს. თუ ივანიშვილის სურვილი და მიზანი ეს არის, ამას გააკეთებს. რა თქმა უნდა, ამას მოჰყვება სანქციები, ქართული ეკონომიკის ჩამონგრევა, მაგრამ ვიდრე ეს მოხდება, მანამდე ეს ყველაფერი მომხდარი იქნება – სანამ მოსახლეობის დიდი ნაწილი იგრძნობს, რომ ეს კურსი თურმე ცუდი ყოფილა, მანამდე ის გაფორმდება და ჩაბეტონდება. ამ შემთხვევაში არ გამოვრიცხავ რუსეთის სამხედრო-პოლიტიკურ დასწრებასაც კი. მაგრამ იმედია და არა მგონია, ივანიშვილის მიზანი ეს იყოს”, – ამტკიცებს დავით ზურაბიშვილი.
“შედარებით “ლაითი” ვარიანტია, რომ ივანიშვილის მიზანი არ არის, გახდეს რუსეთის ნაწილი და დასავლეთში იყოს პერსონა ნონ გრატა. მისი მიზანია იყოს დასავლეთსა და რუსეთთან დაბალანსებულ სიტუაციაში, ძალაუფლების აბსოლუტური მონოპოლიზაციით – აქ კონკურენტი არ ჰყავდეს და, ასე თუ ისე, ამას დასავლეთიც და რუსეთიც იყვნენ შეგუებული. ჩემი აზრით, ეს მიზანი უფრო ჩანს და თუკი ასეა, მაშინ პრობლემები აქვს. პირველ ვარიანტში მას მიზანი მიღწეული აქვს ამ არჩევნებით, მე ვიტყოდი, მანამდეც შეეძლო ამის მიღწევა. უბრალოდ, გამოვიდოდნენ და იტყოდნენ, ჰარისს აირჩევენ თუ ტრამპს სულ ცალ ფეხზე მკიდიაო, და დედას შეაგინებდნენ. მაგრამ ფაქტია, არ ამბობენ და არჩევნებს ელოდებიან. ამიტომ მე მგონია, მეორე ვარიანტი. თუმცა ოპოზიციის პრობლემა, ჩემი აზრით, სწორედ ის არის, რომ ამ მეორე ვარიანტს სამსჯელოდაც კი არ განიხილავს. ეს მეორე ვარიანტი, თუ ბიძინას მიზანი ეს არის, და მგონია და ჩანს კიდეც, არის, მაშინ მას ჰაერივით სჭირდება ამ არჩევნების დასავლეთიდან ლეგიტიმაცია. ეტყობა კიდეც, რომ სჭირდება და სურს. აქ კი პრობლემა აქვ: რა თქმა უნდა, არჩევნების გაყალბება სერიოზული პრობლემაა, მაგრამ გაცილებით სერიოზული პრობლემაა ის, რომ წინასაარჩევნოდ ხელისუფლებამ დასავლეთის გინებაში მეტისმეტად გადააჭარბა”, – თვლის რესპონდენტი.
“ამიტომაც პერსონალურად ჩვენი ხელისუფლებისადმი დამოკიდებულება ძალიან ნეგატიურია მთელ დასავლურ პოლიტიკურ ელიტაში. თითქოს ეს სუბიექტური ფაქტორია, მაგრამ ძალიან ართულებს ვითარებას, რადგან ამათი სანდოობა ნულის ტოლია – დღეს ერთს ამბობენ და ხვალ მეორეს, რაღაც კონსპირაციის თეორიებს აგებენ და ამ მხრივ ძალიან გადააჭარბეს, ზედმეტი მოუვიდათ. ხელისუფლება გაჭედილია, ერთი მხრივ, ძალიან უნდა ლეგიტიმაცია, მაგრამ სანაცვლოდ რა უნდა შესთავაზოს, დასავლეთმა რომც უთხრას, გიღიარებ ამ არჩევნებსო? არაფერი აქვს შესათავაზებელი. ერთადერთი, ლეგიტიმაციის საკითხს თუ გადაიტანს პოლიტიკურ ვაჭრობაში უთხრას, – აგენტების კანონს გავაუქმებ, ოჯახის სიწმინდის კანონს რომ ეძახიან, რომელიც კონსტიტუციას ეწინააღმდეგება, არ ავამოქმედებო. დასავლეთის დედის გინებასაც მოუკლებენ და ამით ფასადურ დემოკრატიას შეინარჩუნებენ. მეტი არაფრის შეთავაზება არ შეუძლიათ და არ ვიცი, ამაზე დასავლეთი რამდენად დათანხმდება. თუმცა, დარწმუნებული ვარ, ეს არ აწყობს ქართულ ოპოზიციონერ საზოგადოებას, რომელიც დღეს, ჩემი აზრით, იმაშიც კი არ არის ჩამოყალიბებული, იბრძვის გამარჯვებისთვის თუ ზარალის მინიმიზებისთვის. მე მრჩება შთაბეჭდილება, რომ ინერციით მაინც გამარჯვებისთვის ბრძოლას აგრძელებენ, რომ ხელისუფლება დაამარცხონ, მაგრამ პრობლემა ის არის, არ ჩანს, როგორ უნდა დაამარცხონ”, – დასძენს ზურაბიშვილი და შეკითხვაზე – “ეს რა საფრთხეს ქმნის?” – პასუხობს:
“თუ დასავლეთსა და ხელისუფლებას შორის გარიგება დაიდო, დასავლეთი ოპოზიციას მოსთხოვს პარლამენტში შესვლას და წინააღმდეგობის შეწყვეტას. თუ ოპოზიცია ამაზე წავა, დაკარგავს ამომრჩევლის იმ ნაწილს, რომელიც რადიკალურ ქმედებებს ელის, არ წავა და, დაკარგავს დასავლეთის მხარდაჭერას. თუ ხელისუფლებამ ლეგიტიმაციის სანაცვლოდ რაღაცები დათმო, და მგონი, ივანიშვილს სწორედ ეს მიზანი აქვს, ოპოზიცია ძალიან წამგებიან მდგომარეობაში აღმოჩნდება, რადგან ზარალის მინიმიზებაზე არ არის ორიენტირებული. ისინი შინაგანად არ აღიარებენ, რომ დამარცხდნენ. ამიტომ შესაძლოა ძალიან რადიკალურ ქმედებებზე წავიდნენ, რომ ხელისუფლებას რაც შეიძლება მეტი შეცდომა დააშვებინონ და დასავლეთიც აიძულონ ხელისუფლებას მკაცრად მოექცეს. თუკი ამას მოახერხებენ, მერე ხდება ის, რაც ცუდზე უფრო ცუდი სცენარია – წავალთ მთლიანად რუსეთისკენ და დიქტატურისკენ… ძალიან მაინტერესებს, ვინმე სერიოზულად ფიქრობს, თუკი ლეგიტიმურობა არ იქნა ცნობილი, ხელისუფლება ამის გამო სახლში წავა? შეიძლება ივანიშვილს სულ არ უნდა რუსეთთან, მაგრამ მეტი გზა არ დარჩება. ოპოზიციას არა აქვს ეს გააზრებული და მით უმეტეს, არც იმაში ვარ დარწმუნებული, რომ საზოგადოება და ოპოზიცია რადიკალური ბრძოლისთვის მზად არიან”.
