უძრავი ქონების ბაზარზე მიწოდება მოთხოვნას აჭარბებს – იკვეთება თუ არა სტაგნაციის ნიშნები

უძრავი ქონების ბაზარზე მიწოდება მოთხოვნას აღემატება. ამის მიზეზი პოლიტიკური დაძაბულობის გავლენაა, რამაც გაყიდვების ტემპი მნიშვნელოვნად შეამცირა, თუმცა მეორადი უძრავი ქონების ბაზარზე განსხვავებული მოცემულობაა და მდგომარეობა მეტ-ნაკლებად სტაბილურია, განსაკუთრებით მცირე ზომის ბინებთან მიმართებაში, ძვირადღირებულ სეგმენტს უჭირს რეალიზაცია და ფასიც საგრძნობლად შემცირდა, რასაც ახალ ბინებთან დაკავშირებით ვერ ვიტყვით. არსებული პრობლემის მიუხედავად ფასები ჯერჯერობით ნარჩუნდება და ჯერჯერობით არც დეველოპერები ფიქრობენ საფასო პოლიტიკის გადახედვას.
ფინანსისტების ერთი ნაწილი არსებული მდგომარეობიდან გამომდინარე თვლის, რომ სამშენებლო სექტორში მოსალოდნელი კრიზისის თავიდან აცილებისთვის საუკეთესო გადაწყვეტილება სამშენებლო ნებართვების გაცემის შემცირება იქნებოდა, რასაც დარგის სპეციალისტები არ ეთანხმებიან.
ფინანსისტ თემურ ბასილიას განცხადებით, საქართველოში უძრავი ქონების მიწოდება საგრძნობლად აღემატება ქვეყნის შიგნით მასზე მოთხოვნას, რაც თავისთავად პრობლემას წარმოადგენს. ამასთან, მისივე თქმით, ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკური მოვლენების ფონზე, საქართველო ისეთივე მიმზიდველი აღარ არის, როგორც წინა წლებში.
„წლების განმავლობაში ეს დისბალანსი კორექტირდებოდა უცხოელების მიერ უძრავი ქონების ყიდვით. მოგეხსენებათ, რომ საქართველო რეგიონში გამოირჩეოდა როგორც საბაზრო ეკონომიკაზე ორიენტირებული რეფორმებით, ასევე ევროატლანტიკურ სივრცეში ინტეგრაციით. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი ფაქტორი იყო შენგენის ზონის ქვეყნებთან უვიზო რეჟიმის დაწესება. ფაქტია, რომ ასეთი პრივილეგია რეგიონის არც ერთ ქვეყანას არც ჰქონდა, არც აქვს და არც იმის მოლოდინია, რომ უახლოეს მომავალში ექნება.
ამიტომაც, რეგიონის სხვა ქვეყნების მოქალაქეებისთვის საქართველოს მოქალაქეობის ან თუნდაც ბინადრობის უფლების უფლების მიღება ძალიან მიმზიდველი იყო. ამის მიღწევა კი შესაძლებელი იყო საქართველოში უძრავი ქონების შეძენით, განსაკუთრებით კი, იმ ქვეყნების მოქალაქეების მიერ, სადაც არასტაბილური ვითარება იყო. ასევე გახლდათ მეორე ფაქტორიც – რუსეთ-უკრაინის ომი, რამაც ასევე გაზარდა ამ ქვეყნების მოქალაქეების შემოდინება საქართველოში და შესაბამისად, გაიზარდა უძრავ ქონებაზე მოთხოვნა.
გარკვეულწილად ეს ფაქტორები კვლავ არსებობს, თუმცა ისინი აღარ ახდენენ ასეთ ძლიერ გავლენას. ამის მიზეზი გახლავთ ის ფაქტი, რომ შეფერხებულია ევრო-ატლანტიკურ სივრცეში საქართველოს ინტეგრაცია. ამიტომაც, საქართველო აღარ არის ისეთივე მიმზიდველი, როგორც იყო წინა წლებში “, – აღნიშნა ბასილიამ „ბიზნესპრესნიუსთან“ საუბრისას თემურ ბასილია.
სწორედ აქედან გამომდინარე აცხადებს ფინანსისტი თვლის, რომ საუკეთესო გადაწყვეტილება სამშენებლო ნებართვების გაცემის შემცირება იქნებოდა:
“როგორც ჩანს, ამ ეტაპზე ამის გაკეთება ხელისუფლებას უჭირს, რადგან სამშენებლო ბიზნესი მჭიდროდ არის დაკავშირებული ხელისუფლებასთან. ხაზი უნდა გავუსვათ, რომ ეს არ არის მხოლოდ ქართული მოვლენა. დემოკრატიულ ქვეყნებშიც არსებობს ამ ბიზნესის მჭიდრო კავშირი და ცენტრალურ და ადგილობრივ ხელისუფლებებთან.
ამიტომაც, არსებული დისბალანსი გარკვეულწილად მაინც რომ შემცირდეს, ხელისუფლება ცდილობს გაზარდოს მოთხოვნა უძრავ ქონებაზე საქართველოს მოქალაქეებისა და ქართველი ემიგრანტების მეშვეობით. თუმცა, თუ გავითვალისწინებთ საქართველოში მცხოვრები ადამიანების მწირ ფინანსურ შესაძლებლობებს, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ეს ზრდა საგრძნობი იყოს“, – ამბობს ბასილია.
ტენდენციას, რომ მიწოდება მოტხოვნას აჭარბებს, ადასტურებს კომპანია ,,სიგმას“ დამფუძნებელი, უძრავი ქონების ექსპერტი ზურაბ ლაჩაშვილი, თუმცა საუბრობს იამზეც, რომ ფასები ამ შემთხვევაშიც არ შემცირდება, სანამ მდგომარეობა არ მიაღწევს იმ ზღვარს, როცა დეველოპერებს შეიძლება გარკვეული პრობლემა შეექმნათ.
,,ცოტათი მიჭირს საუბარი, ციფრებში რა მოცემულობა გვაქვს, ამის კვლევა ბოლო პერიოდის განმავლობაში არ გაკეთებულა. მიწოდება-მოთხოვნის ანალიზი უნდა გვქონდეს, რათა ვიცოდეთ რამდენია ბაზარზე გამოტანილი გასაყიდად და რამდენ სურს ყიდვა. თუკი უძრავი ქონების ბაზარზე ბინების სჭარბე იქნება, შესაბამისად, დეველოპერებს გარკვეული გადაწყვეტილების მიღება მოუწევთ. დღესდღეობით მათ არავითარი სურვილი არ აქვთ ფასები დააკლონ. ალბათ, ჯერ კიდევ ფიქრობენ, რომ ფასები არ შემცირდება და თავს იკავებენ. როცა ვითარება იმ ზღვარს მიაღწევს, რომ გარკვეული პრობლემა შეექმნებათ, იძულებული გახდებიან საფასო პოლიტიკას გადახედონ.
ახლა ინერციულია ბაზარი, ფასები დამოკიდებულია ეკონომიკურ და პოლიტიკურ ვითარებაზე, პოლიტიკურად დაძაბულობა და ეს ნეგატიურ მოლოდინს ქმნის. ამ დროს გვარწმუნებენ, რომ ეკონომიკა იზრდება და თითქოს ყველაფერი წესრიგიგშია, მაგრამ ჩვენ ვხედავთ, რომ ასეც არ არის საქმე. გარდა ამისა, უცხოელების მხრიდან მოთხოვნა შემცირებულია. ჩემი ერთ-ერთი პარტნიორი, რომელიც უცხოელებზე იყო ორიენტირებული, დღეს აცხადებს, რომ მოთხოვნა თითქმის გაჩერდაო. აქტიურობდნენ იმიტომ, რომ ფაქტობრივად საქართველოში ფასები სხვებთან შედარებით, მცირე იყო, საინვესტიციო დანიშნიულებით აზრი ჰქონდა ყიდავს. ახლა როცა მოლოდონია, რომ ფასები შემცირდება, ყველა თავს იკავებს.
ადგილობრივებს რაც შეეხება, უფრო ემიგრანტები აქტიურობენ, ამასთან, არის გარკვეული კატეგორია, ვინც ბანკების მეშვეობით ყიდულობს, 70-80% ასეთია“, – განაცხადა ზურაბ ლაჩაშვილმა.
განსხვავებული მდგომარეობაა მეორადი უძრავი ქონების ბაზარზე, სადაც მოთხოვნა ჯერჯერობით სტაბილურია, თუმცა ძვირადღირებულ სეგმენტში მთლად სახარბიელო მდგომარეობა არ არის. “ბროკერი.გე”-ს მმართველი პარტნიორის ილია ინაშვილის თქმით, პატარა ბინების ნაწილში სიტუაცია საპირისპიროა და მოთხოვნა აჭარბებს მიწოდებას,
„რაც შეეხება მეორად ბაზარს, აქ სტაბილური მდგომარეობაა, მოთხოვნა-მიწოდების კუთხით ციფრებს ვერ გეტყვით, თუმცა არის სეგმენტი, მაგალითად, პატარა ბინების ნაწილში მოთხოვნა აჭარბებს მიწოდებას. დიდი ზომის ბინებში ტენდენცია საპირისპიროა.
ვერ ვიტყვით, რომ ფასებში მკვეთრი კლება იყოს. პოლიტიკური დაძაბულობაა და ეს მდგომარეობა ცუდად აისახება ბაზარზე. რაც შეეხება სამშენებლო ნებართვების გაცემის შემცირებასთან დაკავშირებით მოსაზრებას, ვერ დავეთანხმები. ამაზე ასე ზოგადად ვერ ვისაუბრებთ, უფრო გამკაცრება შეიძლება ნებართვების გაცემის ნაწილში, მართალია, დაუმთავრებელი შენობები არ გვაქვს, მაგრამ ბევრი უსახური კორპუსია, ამიტომ უფრო მეტად ფასადებს რომ მიექცეს ყურადღება, სწორი იქნებოდა“, – თქვა ილია ინაშვილმა.
წყარო: რეზონანსი