სომხეთში ხელოვნური ინტელექტის სფეროში მსხვილ მონაცემთა ბაზის შექმნამ გაზარდა იმ კომპანიების საინვესტიციო ინტერესი, რომლებიც ამ სფეროში მუშაობენ. ახალი პარტნიორები, მათ შორის უცხოურებიც, გამოხატავენ მზადყოფნას განახორციელონ აქ მსგავსი პროექტები, რომელთა შესახებაც ამჟამად მოლაპარაკებები მიმდინარეობს.
ამის შესახებ Armenpress-ს განუცხადა სომხეთის რესპუბლიკის მაღალტექნოლოგიური მრეწველობის მინისტრის მოადგილემ, გევორგ მანთაშიანმა, პასუხად კითხვაზე თუ რამდენად შეიძლება ასეთი ცენტრის შექმნამ ხელი შეუწყოს უფრო მასშტაბური პროექტების რეალიზაციას ამ მიმართულებით სომხეთში.
„რა თქმა უნდა, დიახ. ამჟამად ჩნდებიან ახალი მოთამაშეებიც სომხეთის ფარგლებს გარეთ, რომლებიც მსგავს პროექტზე აქ მუშაობის შემდეგ საკუთარ ამბიციებს უფრო რეალისტურად მიიჩნევენ და სერიოზულად ზრდიან ინტერესს“, – განაცხადა მან.
მინისტრის მოადგილის თქმით, სამინისტროდან მოლაპარაკებების პროცესში დაინტერესებული მხარეები ცდილობენ გაარკვიონ, რა გარემოსა და პირობებს შესთავაზებს სომხეთის მთავრობა მათ ინვესტირების შემთხვევაში.
აქვე მინისტრის მოადგილემ აშშ-ის მთავრობის მიერ მიღებული ბოლო გადაწყვეტილება სტარტაპ Firebird-სთვის ამერიკული ტექნოლოგიური კომპანია Nvidia-ს წარმოების ჩიპების გადაცემა სომხეთში მონაცემთა ცენტრის შესაქმნელად „მნიშვნელოვან მოვლენად“ შეაფასა. მისი თქმით, ამას ხელი შეუწყო შეერთებულ შტატებსა და სომხეთს შორის 8 აგვისტოს ხელმოწერილმა ვაშინგტონის მემორანდუმმა.
„ეს კარგი მაგალითია იმისა, თუ რა შედეგის მოტანა შეუძლია ნდობას. ეს რეგიონული მნიშვნელობის მნიშვნელოვანი ინფრასტრუქტურული მოვლენაა,“ – განაცხადა მანთაშიანმა.
მონაცემთა ცენტრის ამოქმედება 2026 წლისთვის არის დაგეგმილი. როგორც მანთაშიანი ამბობს, მისი შექმნის ტემპი Firebird-ის გეგმებზეა დამოკიდებული: „კომპანია უკვე 2026 წლის შუა პერიოდიდან გეგმავს მომსახურებების მიწოდებას. ინფრასტრუქტურის დასრულების შემდეგ შესაძლებელი იქნება მომსახურებების მიწოდება მთელ მსოფლიოში. ეს უკვე კერძო კომპანიის გეგმებზეა დამოკიდებული“.
გევორგ მანთაშიანის თქმით, ცენტრი სრულად კერძო ინვესტიციებით შეიქმნება.
„მთავრობა ინვესტირებას არ გეგმავს. მთავრობამ გადაწყვიტა შუამავლის როლი ითამაშოს, რათა ასეთი კომპანიების რაოდენობა გაიზარდოს და არ მივიღოთ მხოლოდ ერთი ექსკლუზიური კომპანია. სახელმწიფოს წილი არ აქვს, თუმცა გეგმავს ამ მომსახურებების შემდგომ შეძენას. არ არის საიდუმლო, რომ სახელმწიფოსაც აქვს ეკონომიკური ინტერესი კერძო სექტორისგან მომსახურებების შესყიდვაში“.
პასუხის გასაცემად კითხვაზე, რა მოცულობის ინვესტიცია იგეგმება ცენტრის მშენებლობაში, მინისტრის მოადგილემ განმარტა:
„500 მილიონი დოლარი აშშ-ის ეკონომიკაში ჩაიდება და არა ჩვენში, რადგან ჩვენ ამ ჩიპებს არ ვაწარმოებთ, მათ Nvidia აწარმოებს. ის თანხა, რომელზეც საუბრობენ, მხოლოდ ინვესტიციებს არ ნიშნავს; სავარაუდოდ, აქ გარკვეული გაუგებრობაა. 500 მილიონი დოლარი ამ ჩიპების ღირებულებაა. ეს ჩიპები Nvidia-ს ეკუთვნის. ეს არის აშშ-ის ეკონომიკური სარგებელი“.
კითხვაზე, თუ რა ადგილი უკავია სომხეთს მსოფლიო IT- რუკაზე, მანთაშიანმა უპასუხა, რომ ზოგ სფეროში ქვეყნის როლი მოკრძალებულია, თუმცა სხვა მიმართულებებში სომხეთი ლიდერობს ახლო აღმოსავლეთში, ცენტრალურ აზიასა და აღმოსავლეთ ევროპაში.
„მაგალითად, რამდენიმე თანამედროვე სემიკონდუქტორული დიზაინის სფეროში ლიდერები ვართ. იმ მიმართულებებში, სადაც ძლიერი სკოლა გვაქვს, ვფიქრობ, საკმაოდ კარგი კონკურენტული უპირატესობა გვაქვს რეგიონში. სომხეთის ადგილი IT- რუკაზე სტატიკური არაა, ის დინამიკურია”
