რამდენს ხარჯავენ NATO-ს ქვეყნები სამხედრო, ჯანდაცვისა და განათლების სფეროებში?

NATO ჩრდილოეთ ამერიკისა და ევროპის 32 სახელმწიფოსგან შემდგარი სამხედრო-პოლიტიკური ალიანსია, რომლის მიზანს ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულებით განსაზღვრული მიზნების მიღწევა წარმოადგენს. აღსანიშნავია, რომ ამჟამად, NATO-ს ყველა წევრი უფრო ნაკლებს ხარჯავს თავის სამხედრო სფეროზე, ვიდრე სა და განათლებაზე. თუმცა ეს მოცემულობა შეიძლება მალე შეიცვალოს, რადგან ქვეყნები 2035 წლისთვის თავდაცვის სფეროს ხარჯების მთლიანი შიდა პროდუქტის (მშპ) 5%-მდე გაზრდაზე შეთანხმდნენ.
Visual Capitalist-მა NATO-ს საჯარო განცხადებებიდან და მსოფლიო ბანკის მონაცემებზე დაყრდნობით შემოგვთავაზა შედარება, თუ მშპ-ის რამდენ პროცენტს ხარჯავენ ალიანსის წევრი ქვეყნები სამხედრო სფეროზე, ჯანდაცვასა და განათლებაზე.
როგორც აღმოჩნდა, სამხედრო ხარჯებით პოლონეთი ლიდერობს, რომელიც ამისთვის მშპ-ის 4.1%-ს ხარჯავს. ეს ძირითადად ში ომის გამო შექმნილი შეშფოთებით არის განპირობებული. მოგეხსენებათ, პოლონეთი უკრაინის მეზობელი ქვეყანაა, რომელიც მას ჩრდილო-დასავლეთით ესაზღვრება. პოლონელები შიშობენ, რომ თუ უკრაინის დაკავებას შეძლებს, ეს საფრთხეს მათაც შეუქმნის.
მიუხედავად იმისა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების თავდაცვის ბიუჯეტი 1 ტრილიონ დოლარს უტოლდება, ის ქვეყნის მშპ-ის დაახლოებით 3%-ია. ეს ძალიან ცოტაა იმასთან შედარებით, რასაც ჯანდაცვაზე ხარჯავს — მშპ-ის 16.5%. ცნობისთვის, 2023 წელს ქვეყანამ ჯანდაცვის სფეროში 3 ტრილიონი დოლარი დახარჯა.
NATO-ს თავდაცვის ხარჯების ახალი, 5%-იანი მიზანი ბევრი ევროპული ქვეყნისთვის პრიორიტეტების მკვეთრ ცვლილებას გულისხმობს, განსაკუთრებით დასავლეთ ევროპაში, სადაც თავდაცვა დიდი ხანია, მეორე პლანზეა გადაწეული და ძირითადი ყურადღება საჯარო სერვისებს ეთმობა.
თუმცა პრეზიდენტ ს მუქარა აშშ-ის მხარდაჭერის შეწყვეტის შესახებ ახლა მათ კონტინენტის მასშტაბით რემილიტარიზაციას აიძულებს, რაც რუსეთის უკრაინაში შეჭრის შემდეგ ქვეყნების ნაწილმა გარკვეულწილად უკვე დაიწყო.