„სტალინის ხატის – ანაც ისეთი ხატების, სადაც სტალინი ფიგურირებს – ეკლესიაში დასვენება სხვა არაფერია, თუ არა მართლმადიდებლობის შებღალვა, დამახინჯება. ეს არის ის, რასაც მე პოლიტიკურ მართლმადიდებლობას ვეძახი – ეს რუსული პრაქტიკაა, ესაა პოლიტიკით დამახინჯებული მართლმადიდებლობა, ერთგვარი გეოპოლიტიკური მართლმადიდებლობა. ეს არ კეთდება რელიგიური მოტივებით, ესაა შემთხვევა, როდესაც რწმენას პოლიტიკურ ნარატივს არგებენ“, – ასე აფასებს ნეტარი მატრონია მოსკოველის ხატთან დაკავშირებულ ამბებს თეოლოგი, სტოკჰოლმის უნივერსიტეტის პროფესორი, მოსკოვის საპატრიარქოს დაქვემდებარებული უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესიის ყოფილი არქიმანდრიტი კირილ ჰოვორუნი. უკრაინაში Რუსეთის აგრესიის მძაფრი კრიტიკისა და უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესიისთვის ავტოკეფალიის მინიჭების მომხრეობის გამო, ჰოვორუნს რუსეთის პატრიარქის, კირილის პირადი ბრძანებით, მღვდელმსახურების უფლება ჩამოერთვა. ვაჟა თავბერიძე მას რუსეთ-უკრაინის ომში ეკლესიისა და რწმენის როლზე ესაუბრა,
რადიო თავისუფლება: 2015 წელს გამოაქვეყნეთ ესე სათაურით: „ქრისტიანული ვალი უკრაინაში“, სადაც მკაცრად გააკრიტიკეთ სხვადასხვა რელიგიური ორგანიზაცია და ეკლესიები უკრაინაში მიმდინარე მოვლენებზე, როგორც თქვენ ამბობთ, „მუჭში მოგუდულად საუბრის“ გამო. 8 წლის შემდეგ, რა შეიცვალა? დღეს როგორია ქრისტიანის ვალდებულება უკრაინაში?
არქიმანდრიტი ჰოვორუნი: პიროვნულ დონეზე, ეს ვალდებულება სახარებიდან მოდის, იესოს სწავლებიდან. ყველაფერი, რასაც უკრაინაში რუსეთი სჩადის, არღვევს ათ მცნებას, ანუ ქრისტიანული რწმენის ფუნდამენტურ ღირებულებებს. არა კაც კლა! არ მოიპარო! და ა.შ. ქრისტიანის ვალია, მდუმარედ არ შეჰყურებდეს ათი მცნების ფეხქვეშ გათელვას და საკუთარ თავში იპოვოს ძალა, რათა ხმამაღლა დაგმოს ეს ყველაფერი. და ბევრი ქრისტიანი, სხვადასხვა ეკლესიის წარმომადგენელნი, სწორედ ამას აკეთებენ: ისინი ღიად გმობენ ამ ომს და ამით იხდიან თავიანთ, ქრისტიანულ ვალს უფლის წინაშე. სამწუხაროდ, იმავეს ვერ ვიტყვით სხვადასხვა ეკლესიაზე, მათ წინამძღვრებსა და ოფიციალურ განცხადებებზე, ისინი ვერ ბედავენ რუსული აგრესიის ღიად დაგმობას. ზოგი მათგანი დუმს, ზოგი დუმილს კი ძლევს, მაგრამ მხნეობა არ ჰყოფნის, ბოროტმოქმედისკენ ხელი გაიშვიროს და ამის ნაცვლად, ომზე საუბრისას ბუნდოვანებასა და ევფემიზმების ენას მიმართავენ, მკაფიო პოზიციის დაკავებას გაურბიან. ეს დიდ, ეკუმენურ ჯგუფებსაც ეხება, როგორიცაა ეკლესიათა მსოფლიო საბჭო, რომელიც ხშირად საკმაოდ პრობლემურ ენას ხმარობს ომის აღსაწერად. ისინი ხშირად უკრაინასა და რუსეთს ერთმანეთს უთანაბრებენ, სიტუაციას ისე წარმოაჩენენ, თითქოსდა ორივე მხარეს მიუძღვის ბრალი ამ ომში… იგივე შეიძლება ითქვას რომის კათოლიკურ ეკლესიაზეც, რომელიც ყველაზე დიდი ეკლესიაა, მის მიერ გამოყენებული ენაც ყოველთვის მკაფიო არ არის. ერთი მხრივ, პაპმა ფრანცისკემ ღიად დაგმო ომი და სოლიდარობა გამოუცხადა უკრაინელებს, მეორე მხრივ, ის ზოგჯერ ორაზროვან მეტაფორებს იყენებს ამ ომის აღსაწერად, რაც უკრაინელ ხალხს გულს სტკენს – მაგალითად, როდესაც ამ ომს „ძმათა ომი“ უწოდა, ან კიდევ, როდესაც თქვა, რომ ომის მიზეზი იყო ის, რომ „ნატო რუსეთის კართან ყეფდა“. რა თქმა უნდა, ძალიან ვაფასებთ იმას, რომ ის ღიად უჭერს მხარს უკრაინას და თანაუგრძნობს უკრაინელ ხალხს, მაგრამ… თუმცა, ზოგი სხვა ეკლესია ამასაც არ აკეთებს, განსაკუთრებით მართლმადიდებელი ეკლესიები, რაც სამწუხაროა, რადგან უკრაინელთა უმრავლესობა სწორედ მართლმადიდებელია და ისინი მეტ მხარდაჭერას ელოდნენ სხვა მართლმადიდებელი ეკლესიებისგან და ქვეყნებისგან, მათ შორის, საქართველოსგანაც.
