თუ აზერბაიჯანში ისმის ბასარგეჩარი, სომხეთში ისმის არწახი։ ფაშინიანი

სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა ნიკოლ ფაშინიანმა ისაუბრა აზერბაიჯანში და სომხეთში გაკეთებულ განცხადებებზე, როდესაც მხარეები ერთმანეთის ტერიტორიებზე მდებარე ადგილებს საკუთარ ტოპონიმებით მოიხსენიებენ.
როგორც „არმენპრესი“ იუწყება, ფაშინიანმა ამის შესახებ განაცხადა საერთაშორისო ფორუმზე „ მშვიდობისა და მრავალმხრივი თანამშრომლობის მშენებლობა“.
„რამდენადაც აზერბაიჯანში ხშირად ისმის ბასარგეჩარის სახელი, იმდენადვე სომხეთში ისმის არწახის ან კოვსაკანის სახელები და სხვა. ხანდახან სომხეთში და აზერბაიჯანში ხედავენ და აღიქვამენ ისტორიის მხოლოდ ერთ ნაწილს, მიაჩნიათ, რომ ისტორიის ის ნაწილი, რომელიც მათ მხარეს უწყობს ხელს, ლეგიტიმურია, ხოლო ის, რაც მეორე მხრიდან მოდის, არალეგიტიმური. სწორია ეს თუ არა, თვითონ ამ კითხვას ფორმულირება და პასუხის ძიება უკვე მარცხის წინაპირობაა“, – თქვა ფაშინიანმა.
მისივე თქმით, არსებობს მშვიდობის საწყისი წერტილი, ეს არის ორ ქვეყნის დემარკაციის კომისიებს შორის ხელმოწერილი ერთობლივი საქმიანობის რეგლამენტი, რომელსაც აქვს უმაღლესი იურიდიული ძალა, ასევე ვაშინგტონის დეკლარაცია და წინასწარ ხელმოწერილი სამშვიდობო შეთანხმება სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის.
„ამ სამი დოკუმენტის არსებობა გვაძლევს საფუძველს ვთქვათ, რომ სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის მშვიდობა დამყარდა. ეს მშვიდობა საჭიროებს ყოველდღიურ ზრუნვას და შემდგომ ინსტიტუციონალიზაციას“, – აღნიშნა ფაშინიანმა.
აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა 3 ნოემბერს განაცხადა, რომ მეოცე საუკუნის დასაწყისის რუსული იმპერიის ძველი რუკები ცხადად აჩვენებს, თითქოს დღევანდელი სომხეთის ტერიტორიაზე თითქმის ყველა ტოპონიმი აზერბაიჯანული წარმოშობისაა.
„სევანის ტბა არ არსებობდა, არამედ იყო გიოიჩის ტბა. ეს რუკები ჩვენ არ შეგვიქმნია, ისინი შექმნა ცარისტულმა რუსეთმა, რომელმაც თავის დროზე ირანიდან და აღმოსავლეთ ანატოლიიდან სომხები გადაასახლა ყარაბაღში, რათა ეთნიკური შემადგენლობა შეეცვალა“, – განაცხადა ალიევმა.
აზერბაიჯანის პრეზიდენტის ამ განცხადებას უპასუხა სომხეთის ეროვნული ასამბლეის თავმჯდომარემ ალენ სიმონიანმა, რომელმაც აღნიშნა, რომ თუ ისტორიაში დაბრუნებას დავიწყებთ, შეიძლება აღმოჩნდეს, რომ ვიღაცამ თავისი სამშობლო ალთაიზე იპოვოს.
მოგვიანებით აზერბაიჯანის პრეზიდენტის განცხადებას გამოეხმაურა ეროვნული ასამბლეის თავმჯდომარის მოადგილე რუბენ რუბინიანიც. „თუ საკმაოდ შორს წავალთ წარსულში, მართლაც ვერც ერთ ძველ რუკაზე ვერ ვნახავთ სახელწოდება სევანს, მაგრამ ვნახავთ გეღამას ტბას ან გეღარქუნის ტბას, და არ ვნახავთ აზერბაიჯანს. მაგრამ უკან დაბრუნებას აზრი არ აქვს. საჭიროა წინ სვლა, ეს არის 8 აგვისტოს დეკლარაციის ძირითადი აზრი“, – დაწერა რუბინიანმა თავის Facebook-ის გვერდზე.