თურქეთმა და თურქულმა კომპანიებმა, ენერგეტიკის გადასახადებზე 2023 წელს რუსული ნავთობისა და რაფინირებული პროდუქტების გაზრდილი იმპორტის წყალობით, დაახლოებით $2 მლრდ დაზოგეს. ამას LSEG-ის მონაცემებზე და ტრეიდერების შეფასებებზე დაყრდნობით გაკეთებული Reuters-ის გამოთვლები მოწმობს.
თურქეთი რუსული ენერგიის უმსხვილესი იმპორტიორი გახდა დასავლეთ ნახევარსფეროში მას შემდეგ, რაც რუსეთის უკრაინაში შეჭრამ აიძულა ევროპის ქვეყნები შეეწყვიტათ რუსული ნავთობისა და გაზის დიდი ნაწილი.
სააგენტო განმარტავს, რომ ჩინეთმა და ინდოეთმა უფრო დიდი მოცულობის იმპორტი მოახდინეს რუსეთიდან, ვიდრე თურქეთმა, მაგრამ, იაფი ტვირთის წყალობით, ანკარას რუსულ პორტებთან სიახლოვე ნიშნავს, რომ ის უფრო მეტს ზოგავს, ვიდრე სხვა მყიდველები.
LSEG-ის მონაცემებისა და Reuters-ის გათვლებით, რუსული Urals-ის ნავთობის მიწოდება თურქეთში, 2023 წლის ნოემბერში, დღეში 400,000 ბარელამდე გაიზარდა, რაც გასულ თვეში საზღვაო ნავთობის მთლიანი ექსპორტის დაახლოებით 14%-ს შეადგენს.
მოსალოდნელია, რომ თურქეთს ნავთობის მიწოდება, სავარაუდოდ, უახლოეს თვეებში გაეზრდება, რაც კერძო რუსულმა ნავთობის მწარმოებელმა Lukoil-მა ხელი მოაწერა შეთანხმებას აზერბაიჯანულ SOCAR-თან, თურქეთის STAR Socar-ის გადამამუშავებელ ქარხანაში დღეში 200 000 ბარელამდე ნავთობის გადამუშავების შესახებ.
ნავთობის მარაგების ზრდის გარდა, თურქეთის რუსული დიზელის, მაზუთის, თვითმფრინავისა და საზღვაო საწვავის იმპორტი 200%-ით გაიზარდა 2023 წლის იანვარ-ნოემბერში და დაახლოებით 0,29 მილიონი ბარელი შეადგინა დღეში.
რუსეთმა 13 მილიონი ტონა დისტილატი მიაწოდა თურქეთს იანვარ-ნოემბერში, მათ შორის 8,6 მილიონი ტონა ულტრა დაბალი გოგირდის დიზელის საწვავი (ULSD 10ppm).
წელს თურქეთმა 25-150 დოლარით ნაკლები გადაიხადა ტონაზე (3,3-20 დოლარი ბარელზე) რუსულ დიზელის საწვავზე ხმელთაშუა ზღვაში მსგავსი კლასის ფასებთან შედარებით. ნედლ ნავთობზე ფასდაკლებები ბარელზე 5-20 დოლარის ფარგლებში იყო.
Reuters წერს, რომ ენერგიის იაფი იმპორტმა ანკარას დაეხმარა სავაჭრო დეფიციტის შემცირებაში და ვალუტაზე ზეწოლის შემსუბუქებაში, რომელიც წელს 30%-ით გაუფასურდა.
2023 წლის იანვარ-ნოემბერში, 2,75 მილიონიდან, თურქეთმა დიზელის ექსპორტი 120%-ით, 6,03 მლნ ტონამდე გაზარდა.
