ელექტრონულ აპარატებზე ბიულეტენის მოსათავსებელი ჭრილის დაფარვა იგეგმება

მას შემდეგ, რაც 2024 წელს არჩევნებზე ბიულეტენებზე მარკერმა გაჟონა და ხმის ფარულობა კითხვის ნიშნის ქვეშ დადგა, ცესკო, ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებისთვის ხმის დათვლის ელექტრონულ აპარატზე ბიულეტენის მოსათავსებელი ჭრილის საფარს ამატებს.
კერძოდ, ცესკომ 29 აპრილის სხდომაზე განსაზღვრა ზოგიერთი საარჩევნო პროცედურა, დადგინდა 4 ოქტომბრის არჩევნებისთვის კენჭისყრის ელექტრონული საშუალებების გამოყენებით ჩატარების უზრუნველყოფის მიზნით საარჩევნო ბიულეტენის ფორმისა და სპეციალური ჩარჩო-კონვერტების, ძირითადი საარჩევნო ყუთისა და მასზე დამონტაჟებული ხმის დათვლის სპეციალური ელექტრონული აპარატის სახე.
„ბიულეტენის ფორმა იქნება სამსვეტიანი. წარმოდგენილი იყო სპეციალური ჩარჩო კონვერტის სამი სახის ფორმა: ერთი, რომელიც სრულად დაფარავს სამივე სვეტს. მეორე, რომელიც დაფარავს პროპორციულს და მერის სვეტს და მესამე — მხოლოდ პროპორციულ სვეტს. შესაბამისად, სპეციალურ სიაში შესულ ამომრჩევლებს განსხვავებული ჩარჩო კონვერტის ფორმა გადაეცემა. სიახლეს წარმოადგენს ის, რომ წარმოდგენილია ძირითადი საარჩევნო ყუთის ფორმა და მასზე დამონტაჟებული ხმის მთვლელი აპარატის ფორმა, რომელზეც დამატებით დამაგრდება ჭრილის საფარი“, — განაცხადა ცესკოს საარჩევნო პროცესების მართვის დეპარტამენტის უფროსმა ეკა ცაბაშვილმა 29 მაისის სხდომაზე.
ცესკოს თავმჯდომარე გიორგი კალანდარიშვილი, რომელიც წარსულში ამტკიცებდა, რომ გამოჟონვის კვალი არ წარმოადგენდა ფარულობის დარღვევას, 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე ხმის მიცემის ფარულობის კონსტიტუციური უფლების მასობრივ დარღვევას არც ახლა აღიარებს და ცვლილებებს ეუთოს რეკომენდაციებითა და პოლიტიკური სპეკულაციების თავიდან არიდებით ხსნის.
„ოდირმა გასული არჩევნების საბოლოო დასკვნაში წამოაყენა რეკომენდაცია იმის თაობაზე, რომ საარჩევნო მასალების დიზაინი ყოფილიყო გაუმჯობესებული. ინსტიტუციამ და კონკრეტულმა სტრუქტურულმა ერთეულებმა განახორციელეს შესაბამისი გზების ძიება, რომელიც ერთი მხრივ, უპასუხებდა ეუთო/ოდირის რეკომენდაციას და მეორე მხრივ, დააზღვევდა და ან მინიმუმამდე დაიყვანდა სივრცეს შესაძლო სპეკულაციების თაობაზე. გასული არჩევნების შემდგომ, იყო გარკვეული საკითხები, რომელიც სპეკულაციურად იქნა წარმოჩენილი, დღემდე არ სრულდება სპეკულაციები მიუხედავად იმისა, რომ არანაირ დარღვევას და სამართლებრივ გადაცდომას ადგილი არ ჰქონია. ჩვენთვის მნიშვნელოვანია, ყოველი მომდევნო არჩევნები კიდევ უფრო მაქსიმალურად იყოს საერთაშორისო სტანდარტებთან დაახლოებული“, — განაცხადა გიორგი კალანდარიშვილმა.
ცესკოს პრესსპიკერი ამბობს, რომ მათთვის მნიშვნელოვანია, „იდენტიფიცირებული თუ პოტენციური რისკების თაობაზე კომპეტენციის ფარგლებში მიიღონ შესაბამისი ზომები პრევენციის მიზნით, რაც არ დატოვებს სივრცეს პოლიტიკური დღის წესრიგით ნაკარნახევი სპეკულაციებისთვის“.
„პრაქტიკულად, ცესკოს დადგენილებით მოხდა იმის აღიარება, რაზეც ჩვენ ყველანი არა მხოლოდ ვსაუბრობდით, არამედ საკონსტიტუციო სასამართლოში სარჩელიც გვქონდა შეტანილი. დადგენილებით ცესკომ აღიარა ეს ფაქტი, რადგან მიიღო უმნიშვნელო, მაგრამ ზომები იმისთვის, რომ ვითომ უკეთ იყოს დაცული არჩევნების აუცილებელი პირობა. ამ საკითხზე ჩვენი პლატფორმა მიმართავს საერთაშორისო ორგანიზაციებს და სტრასბურგის სასამართლოს, სადაც შეტანილია სარჩელი, რომ ეს დამატებითი ინფორმაცია მათთვისაც ცნობილი იყოს“, — განაცხადა საქართველოს მეხუთე პრეზიდენტმა სალომე ზურაბიშვილმა.
შეგახსენებთ, რომ საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლომ წარმოებაში არ მიიღო 26 ოქტომბრის არჩევნების არაკონსტიტუციურად ცნობაზე სალომე ზურაბიშვილისა და პოლიტიკური პარტიების სარჩელები, რომლებიც ხმის მიცემის ფარულობასა და ხმის მიცემის საყოველთაობის დარღვევებზე დავობდა.
საპარლამენტო არჩევნებზე ხმის მიცემის ფარულობა გაასაჩივრა საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციამაც (საია) და ყველა იმ უბნის შედეგების გაბათილება მოითხოვა, სადაც არჩევნები ელექტრონულად ჩატარდა. სასამართლოებმა, გარდა პირველი ინსტანციისა თეთრიწყაროში, სარჩელი არ დააკმაყოფილეს. ორგანიზაცია მიუთითებდა, რომ საარჩევნო ბიულეტენის მეორე მხარეს გადმოსული იყო მარკერის კვალი, რომელსაც ხმის მთვლელ აპარატში შეცურების დროს ჩარჩო-კონვერტი ვერ ფარავდა. შესაბამისად, ხმის მთვლელ აპარატთან მყოფი საუბნო კომისიის წევრისთვის, ან უბანზე მყოფი სხვა პირებისთვის კონკრეტული მოქალაქის არჩევანი ცნობილი ხდებოდა. ეს პრობლემა განსაკუთრებით მაშინ იქმნებოდა, როცა აპარატი ბიულეტენს არ იღებდა და ამა თუ იმ ტექნიკური მიზეზით მას უკან აბრუნებდა.