“არ მინდოდა ამის დაწერა. რამდენიმე დღე ვიკავე თავი, მაგრამ ტანში ვეღარ დავიტიე უთქმელობა.
ვუყურე გენერალ ყურაშვილის კომისიაზე გამოსვლის ეპიზოდებს. აქ არ გავარჩევ იმას უნდა მისულიყო თუ არა და რა უნდა ეთქვა. ეს ყველაფერი შეიძლება იყოს განსჯის საგანი.
მე დავინახე შიში. სიკვდილის და დაბომბვის ყველას შეიძლება შეგვეშინდეს, ადამიანები ვართ და ნორმალურია, მაგრამ მე დავინახე თეა წულუკიანისადმი შიში. მის ნაცვლად შემრცხვა.
მე ვერ გავიგე, თუ წულუკიანთან ასე ხარ, ბომბების წვიმა და რუსული ურდო რომ მოდის, იმასთან როგორღა ხარ? თუ იქ შეგიძლია ხელი ხან თემურ იაკობაშვილისკენ გაიშვირო, ხან გიგი უგულავასკენ, ნაციონალურ მოძრაობაში მართლა რა გინდოდა?
თუმცა, მოდი ვიტყვი სიმართლეს, რომელსაც საქართველოში არ ამბობენ და ილუზიებში ვცხოვრობთ.
მაგალითად ამერიკაში, გადამდგარი გენერლები და უფროსი ოფიცრები ხდებიან პრეზიდენტები, სენატორები, კონგრესმენები. მათ განსაკუთრებით დიდი დაფასება აქვთ, მათ სიტყვას ყველაზე დიდი დოზით მოსდევს სიმართლე და გამბედაობა. ისინი ქმნიან აზრს, განსაზღვრავენ მორალურ სტანდარტებს. მრავალი სახელის ჩამოთვლა შეიძლება.
34 წელია დამოუკიდებლები ვართ, ოთხი ომი გადავიტანეთ. რომელი გენერალი ან უფროსი ოფიცერი მჯდარა პარლამენტში ან მთავრობაში, რომლის სიტყვასაც ზემოხსენებული წონა ჰქონდა?
შევარდნაძის ჯარი უფულო იყო, მოშლილი, ხშირად კორუმპირებული, მაგრამ იქ უფროს ოფიცრებს ჰქონდათ თავიანთი აზრი და ინდივიდუალიზმი. მოგწონდა თუ არ მოგწონდა, ფიგურები იყვნენ. “რაგატკებით”, კეტებში ჩაცმული ჯარით და კიდევ ბევრი რამით, მაგრამ არარაობას ვერ დაარქმევდი.
ოქრუაშვილის დროს დაიწყო ოფიცრების დაჩმორება. მინისტრი ერეოდა ყველანაირ მიკრომენეჯმენტში და მან შექმნა ჩმორი ოფიცრის სახე, როდესაც გენშტაბის უფროსად დანიშნა პროფესიული და პიროვნული არარაობა – ლევან ნიკოლეიშვილი (რიჟა), რომელიც ახლა ტელეიმედის 1500 ლარიანი პროპაგანდისტია. რაც ყაველაშვილი არის პრეზიდენტობისთვის, ის იყო რიჟა გენშტაბის უფროსობისთვის. მისი კვალიფიკაციის ერთადერთი კრიტერიუმი იყო პოლიტიკური ლოიალობა და უსიტყვო მორჩილება.
ამის შემდეგ, მედროვეებმა გაიგეს, რომ თანემდებობრივი დაწინაურების მთავარი კრიტერიუმი არის პოლიტიკური ხელმძღვანელობისადმი მაამებლობა. საქართველოს შეიარაღებულ ძალებში მსახურობდა და დღესაც მსახურობს უამრავი ღირსეული და კვალიფიციური ოფიცერი, მაგრამ დაწინაურების კრიტერიუმი ეს არ არის, ამით მაღლა ვერ წახვალ. მაამებლობაა საჭირო და სადაც მაამებლობაზეა მოთხოვნა, იქვეა მიწოდებაც. ქოცების დროს მდგომარეობა ბევრად დამძიმდა. ჩემი თავდაცვის სამინისტროში მუშაობის პერიოდიდან ერთი ეპიზოდი მახსენდება: სამოქალაქო ოფისის თანამშრომლებს მინისტრისთვის უნდა შეგვეთავაზებინა ერთი მნიშვნელოვანი რეფორმა. სანამ მინისტრთან შევიდოდით, გენშტაბის ხელმძღვანელობას გავაცანით ხედვა და მათგან მივიღეთ სრული მხარდაჭერა. შევთანხმდით, რომ ერთად შევთავაზებდით მინისტრს ამ საკითხს. შევედით მინისტრთან თათბირზე და აღმოჩნდა, რომ მინისტრს განსხვავებული ხედვები აქვს. ტიპებმა უცებ, წამებში, შეხვედრის მსვლელობისას ამოატრიალეს “პლასტინკა” და ხუთი წუთის წინ რომ ჩვენ გვეთანხმებოდნენ, უცებ გადაეწყვნენ მინისტრის არგუმენტებზე.
სახელებს, გვარებს და თემას ვერ მოვყვები, მაგრამ გიორგი შაიშმელაშვილი დამეთანხმება, რომ ეს ამბავი ზუსტად ასე იყო.
საერთოდ, სისტემის შიგნით რა ხდება გარეთ არ ჩანს. განსხვავებით პოლიციისგან, სამოქალაქო პირს არ უწევს ყოველდღიური შეხება სამხედროებთან, იოლია ყველაფრის გასაიდუმლოება “უსაფრთხოების მიზნების” საფარქვეშ, მაგრამ ხომ ვართ ამ საზოგადოების შვილები და ხომ ვიცით რაც ხდება ხოლმე იქ, სადაც სამოქალაქო კონტროლი ნაკლებია ან საერთოდ არ არსებობს.
ეს ამდენი იმიტომ დავწერე, რომ აღარასდროს მინდა ვნახო შეშინებული ქართველი გენერალი. მე არ მინდა ვიცოდე, რომ აქციაზე გასული 18 წლის ქართველი უწვერული ახალგაზრდა, ახლა რეჟიმის ციხეში რომ ზის, უფრო მამაცია, ვიდრე გენერალი.
მე მინდა, რომ სამხედრო თანამდებობებზე ადამიანები წინაურდებოდნენ არა ლოიალიზმის და უხერხემლობის, არამედ პროფესიონალიზმის და სიმამაცის ნიშნით.
ბოლო ოცი წლის მანძილზე გენშტაბის ალბათ ორი უფროსი გვყავდა, რომლებიც იყვნენ დამოუკიდებელი პიროვნებები – ზაზა გოგავა და დევი ჭანკოტაძე. ოცი წლისთვის ეს ძალიან ცოტაა.
დავიანგარიშე და ბოლო ოცი წლის მანძილზე იმდენი მინისტრი გამოიცვალა თავდაცვის სამინისტრომ, რომ ერთი მინისტრის თანამდებობაზე ყოფნის საშუალო დრო არის წელიწადნახევარი. ამ მავნებლური პოლიტიკის შედეგებს მხოლოდ მაშინ გავიგებთ თუ ჯარს მოუწია საქმეში ჩართვა. იმედია ეს გამოცდა არასდროს დაგვიდგება.
და კიდევ ერთი, ახლა რაც ხდება, ვინც მიზანმიმართულად უწყობს ხელს დიქტატურის დამყარებას და ვინც სიჩუმით აკვირდება, ამას უფასოდ არ აკეთებს. 2019 წელს თავდაცვის სამინისტროში ვიყავი სამმართველოს უფროსი, ჩემი ხელფასი იყო 1900 ლარი. ახლა სამმართველოს უფროსის ხელფასი არის 4 700 ლარი. გენერლის ხელფასი 10 000 ლარს აღწევს.
გასამმაგებული ხელფასები და დარიგებული ბინები მოკითხეთ ჩუმად მყოფებს.
ამ ფონზე, ფეხზე ადგომით მივესალმები სამინისტროს სამოცამდე სამოქალაქო თანამშრომელს, რომელთა შორის უმრავლესობა ქალები არიან, ვინც პროტესტი გამოხატა და ამით გაზრდილი ხელფასი და კომფორტული ყოფა შესწირა ქვეყნის სიყვარულს. თქვენი გვარები ისტორიას დარჩება,” – წერს სოციალურ ქსელში ისტორიკოსი, პროფესორი ბექა კობახიძე.
