აშშ-მა კვლავ განახორციელა ზეწოლა უკრაინის პრეზიდენტზე, ვოლოდიმირ ზელენსკიზე, საიმისოდ, რომ მისი პოლიტიკა შესაბამისობაში მოვიდეს უკრაინაში ომის მალე დასრულების ვაშინგტონის სურვილთან.
პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა 3 მარტს მიანიშნა, რომ მისი მოთმინება იწურება და ზელენსკი გააკრიტიკა მისი წინააღმდეგობისთვის რუსეთთან ომში ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების სწრაფად გაფორმებაზე, კიევისთვის უსაფრთხოების კონკრეტული გარანტიების მინიჭების გარეშე.
“ეს არის ყველაზე ცუდი განცხადება რაც ზელენსკის შეიძლებოდა გაეკეთებინა და ამერიკა ამას დიდხანს აღარ შეურიგდება!” – წერს ტრამპი სოციალური მედიით, რითიც პასუხს სცემს სააგენტო ასოშიეიტედ პრესის (AP) სტატიას, რომლის სათაურადაც გამოტანილია ზელენსკის სიტყვები – რომ მის ქვეყანაში ომის დასასრული “ძალიან, ძალიან შორსაა”.
“აი ამას ვამბობდი, ამ კაცს არ უნდა მშვიდობა იყოს, მანამ, სანამ მას ამერიკის მხარდაჭერა ექნება” – წერს ტრამპი.
აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ 3 მარტს პლატფორმა Truth Social-ით გამოქვეყნებული ეს განცხადებები მოწმობს, რომ ზელენსკისთვის რთული იქნება თეთრ სახლთან კავშირების გაუმჯობესება – როგორც მას ევროპის ლიდერები მოუწოდებენ. დაძაბულობა მოჰყვა 28 თებერვალს თეთრი სახლის ოვალურ ოფისში მომხდარ მძაფრ შელაპარაკებას, რომლის დროსაც ტრამპმა და ვიცე-პრეზიდენტმა, ჯეი დი ვენსმა ზელენსკი საჯაროდ და მწვავედ გააკრიტიკეს. ზელენსკიმ თეთრი სახლი დატოვა უკრაინის მინერალური რესურსების შესახებ შეთანხმების გაფორმების გარეშე.
თეთრ სახლში მომხდარ ინციდენტს გლობალური გამოხმაურება მოჰყვა, განსაკუთრებული ინტენსივობით ევროპაში. გაიზარდა შეშფოთება, რომ ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმება შესაძლოა გაფორმდეს კიევისთვის და დანარჩენი კონტინენტისთვის რუსეთის განახლებული აგრესიისგან დასაცავი უსაფრთხოების გარანტიების გარეშე.
ევროპის ქვეყნების ლიდერები ცდილობენ მეტად ჩაერთონ პოტენციურ სამშვიდობო მოლაპარაკებებში უკრაინასა და რუსეთს შორის, რათა კონტინენტზე უსაფრთხოება უზრუნველყოფილი იყოს.
ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრის, კირ სტარმერის პრესმდივანმა 3 მარტს თქვა, რომ “განიხილება რამდენიმე შესაძლებლობა” ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმებისთვის, საიმისოდ, რომ თუნდაც დროებით შეწყდეს ბრძოლა, რომელიც რუსეთმა სამ წელზე მეტი დროის წინ დაიწყო, თავის მეზობელ ქვეყანაში სრულმასშტაბიანი შეჭრით.
მანამდე საფრანგეთის პრეზიდენტმა, ემანუელ მაკრონმა გამოცემა Le Figaro-ს უთხრა, რომ საჰარო, საზღვაო და ენერგეტიკის ინფრასტრუქტურაზე ერთთვიანი ზავი მოკავშირეებს დროს მისცემდა რუსეთის პრეზიდენტის, ვლადიმირ პუტინის მხრიდან ცეცხლის შეწყვეტის მდგრადი შეთანხმებისთვის მზაობის შესაფასებლად.
ევროკომისიის პრეზიდენტმა, ურზულა ფონ დერ ლაიენმა 3 მარტს თქვა, რომ ევროკავშირის წევრ სახელმწიფოებს აცნობებს გეგმას “ევროპის ხელახალი შეიარაღება”.
“ჩვენ გვჭირდება თავდაცვის სფეროში მასშტაბური ზრდა, ეს ეჭვგარეშეა. ჩვენ გვსურს მდგრადი მშვიდობა, მაგრამ მდგრადი მშვიდობა მხოლოდ სიძლიერეს შეიძლება დაეფუძნოს. სიძლიერე კი ჩვენი თავის გაძლიერებით იწყება” – თქვა ფონ დერ ლაიენმა.
2 მარტს ევროპის, კანადის, თურქეთისა და ნატოს ათზე მეტი ლიდერი ჩავიდა ლონდონში გამართულ სამიტზე, სადაც განიხილეს ევროპის უსაფრთხოება და უკრაინის საკითხი. სამიტში მონაწილეობდა ვოლოდიმირ ზელენსკიც. აშშ-ის წარმომადგენლები შეხვედრას არ დასწრებიან.
